စကားေျပာဆိုရာ၌ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာေစရန္
စကားေျပာနည္း ၁၀-မ်ိဳးရွိတာကိုၾကားဖူးၾကမွာပါ ။
ျမန္မာလူမ်ိဳး တို႔က စကားႀကီး ၁၀-မ်ိဳးဟုေခၚေ၀ၚခဲ႕ၾကပါသည္။
ေရကူးညာတင္၊ ေကာက္ပင္ရိတ္လီွး
ေရစီးေဖာင္ဆန္၊ အိုးတန္ဆန္ခပ္
ဆီပြတ္က်ည္ေပြ႕၊ ဆင္ေ၀ွ႔ရန္ေရွာင္
ေတာင္သူယာခုတ္၊ ၾကက္ဆုတ္ခြပ္ပစ္
ေရစစ္ကရား၊ ခက္တင္ေမာင္းနင္း
ဆိုျခင္းစကား 'ဤဆယ္ပါး'
ကဗ်ာေလးနွင္႕ မွတ္မိနိုင္ၾကပါေစ သူတို႕ရဲ႕အနက္ကိုေတာ႕ ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားပါတယ္
၁။ ေရကူးညာတင္ေျပာဆိုျခင္း
ျမစ္တဘက္မွ လိုရာဆိပ္ကမ္းသို႔ ကူးလိုလွ်င္ ျမစ္ညာက တင္၍ကူးမွ လိုရာသို႔
ေရာက္သကဲ့သို႔ မိမိအလိုရွိရာသို႔ ေရာက္ေအာင္ အထက္က တင္ကူး၍ ေျပာျခင္းသည္
"ေရကူးညာတင္ ေျပာျခင္း "လို႕
ေခၚဆိုၾကပါတယ္
၂။ ေကာက္ပင္ရိတ္လွီးေျပာဆိုျခင္း
စပါးရိတ္ေသာအခါ ေကာက္ပင္ကို လက္တဖက္ျဖင့္ ဆုတ္သိမ္းကာ တံဇဥ္ျဖင့္ အရင္းမွ
ျဖတ္၍ ရိတ္ယူသကဲ့သို႔ တဘက္လူ၏ စကားကို သိမ္းက်ံဳးဖမ္းယူျပီးမွ အရင္းက ျဖတ္၍
ပိုင္ေလာက္ေအာင္ ေျပာဆိုျခင္းသည္ "ေကာက္ပင္ရိတ္လွီး
ေျပာျခင္း"လို႕ေခၚဆိုပါတယ္
၃။ ေရစီးေဖာင္ဆန္ေျပာဆိုျခင္း
ေဖာင္ႀကီးသည္ အညာသို႔ ဆန္ေသာကာလ လိုရာရွိသမွ်ကို တင္ယူ၍ ျဖည္းညင္းသာယာစြာ
ဆန္လွ်င္ လိုရာအရပ္သို႔ ေရာက္ႏိုင္သကဲ့သို႔ စကားအရာတြင္လည္း ဥပမာ, ဥပေမယ်
တို႔ျဖင့္ ျဖည္းညင္း သာယာစြာ လိုရာေရာက္ေအာင္ ေျပာဆိုျခင္းသည္
"ေရစီးေဖာင္ဆန္ ေျပာျခင္း"ျဖစ္သည္
၄။ အိုးတန္ဆန္ခပ္ေျပာဆိုျခင္း
အိုးႏွင့္ဆန္သည္ တန္ေအာင္ခ်က္လွ်င္ ႏူးနပ္စြာ သံုးေဆာင္ရသကဲ့သို႔
စကားအရာတြင္လည္း မယုတ္မလြန္ႏွင့္ လိုရင္းေရာက္ေအာင္ ေျပာဆိုျခင္းသည္
"အိုးတန္ဆန္ခပ္"ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္
၅။ ဆီပြတ္က်ည္ေပြ႔ေျပာဆိုျခင္း
ဆီကို ရေအာင္ ပြတ္သည့္အခါတြင္ အထပ္ထပ္အခါခါ ပြတ္ရသကဲ့သို႔ အလိုရွိေသာ
စကားကို အထပ္ထပ္ ေျပာဆိုျခင္းသည္ "ဆီပြတ္က်ည္ေပြ႔"ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္
၆။ ဆင္ေ၀ွ႔ရန္ေရွာင္
ဆင္ေ၀ွ႔မည္ဟု လို္က္လွ်င္ လြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္း တိမ္းေရွာင္က
ခ်မ္းသာသကဲ့သို႔ စကားအရာတြင္လည္း မိမိအဖို႔ ေဘးေရာက္မည့္ စကားကို
ေရွာင္လႊဲ၍ ေျပာဆိုျခင္းသည္ "ဆင္ေ၀ွ႔ရန္ေရွာင္"ေျပာနည္းပင္ျဖစ္သည္
၇။ ေတာင္သူယာခုတ္
ေတာင္သူတို႔သည္ ယာခုတ္လွ်င္ ျခံဳငယ္သစ္ပင္ငယ္တို႔ကို
ဦးစြာရွင္းလင္းခုတ္ထြင္ျပီးမွ သစ္ပင္ႀကီးမ်ားကို လွဲသကဲ့သို႔
စကားအရာတြင္လည္း ဦးစြာစကားငယ္ေျပာ၍ ေနာက္မွ စကားႀကီးမ်ားကို
ေျပာျခင္းျဖင့္ အႏိုင္ယူျခင္းသည္ "ေတာင္သူယာခုတ္"ေျပာျခင္းျဖစ္သည္
၈။ ၾကက္ဆုတ္ခြပ္ပစ္ေျပာျခင္း
ၾကက္တို႔၏ သေဘာသည္ ခြပ္မည္ျပဳေသာအခါ ေနာက္သို႔ဆုတ္ဟန္ျပဳ၍
တကယ္ခြပ္ေသာအခါမွသာ စီး၍ခြပ္သကဲ့သို႔ စကားအရာတြင္လည္း သူ႔အလိုကို
လိုက္တန္သေရႊ႔ လိုက္ျပီးလွ်င္ စီးသာေသာအခါမွ စီးလ်က္ ေျပာေသာစကားမ်ိဳးသည္
"ၾကက္ဆုတ္ခြပ္ပစ္"ေျပာျခင္းျဖစ္သည္
၉။ ေရစစ္ပမာေျပာျခင္း
ေရစစ္ကို ေရတြင္ ႏွစ္၍ ေရျပည့္လွ်င္ အေပါက္ကို လက္ျဖင့္ ပိတ္ယူပါက
ေရမထြက္ႏိုင္သကဲ့သို႔ တဘက္လူ၏စကားကို ပိတ္မိေအာင္ ေျပာဆိုျခင္းသည္
"ေရစစ္ပမာ စကားေျပာျခင္း" ျခင္းျဖစ္သည္
၁၀။ ခက္တင္ေမာင္းနင္း
သူ႔စကားကို ဟုတ္၏လည္း မဆို၊ မဟုတ္ဟုလည္း မဆိုဘဲ မတင္မက် ေျပာဆိုျခင္းသည္ "ခက္တင္ေမာင္းနင္း" ေျပာျခင္းျဖစ္သည္၊
(စကားအလကၤာစာအုပ္မွ စကားၾကီး ၁၀ခြန္းေျပာခဲ႕တာေလးကိုျပန္လည္႕မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္ )
Post a Comment