လက္ရႇိ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ အတြက္ စီးပြားေရး တံခါးဖြင့္မႈနဲ႔အတူ စီးပြားေရး ပုံစံသစ္ကုိ သြားဖုိ႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေနေပမယ့္ အခ်ဳိ႕က ယခင္အစုိးရ လက္ထက္က အတုိင္း ပုံသဏၭာန္ မမႇန္တဲ့ စီးပြားေရး ပုံစံေတြကုိသာ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ေနမႈေတြက ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈေတြကုိ ေႏႇာင့္ေႏႇးေအာင္ လုပ္ေဆာင္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနပါတယ္။
အေကြ႕အ၀ုိက္ စီးပြားေရး
အစုိးရ တာ၀န္ရႇိသူေတြဟာ ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အျခားေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြထက္ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ေနာက္က်ေနတယ္လုိ႔ ၀န္ခံခဲ့ၿပီး ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ ဆုိင္ရာဥပေဒ၊ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြကုိ ေခတ္ႏႇင့္အညီ ျပင္ဆင္မႈေတြ ရႇိခဲ့ေပမယ့္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမႇာ မသမာတဲ့ နည္းေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရႇိေနပါေသးတယ္။ မသမာနည္းေတြမႇာ နည္းလမ္း တစ္ခုကေတာ့ အမည္ခံ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြပါပဲ။
ယခင္အာဏာရႇင္ အစုိးရ လက္ထက္တုန္းက အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကရာမႇာ သမား႐ုိးက် စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ဳိးထက္ အေကြ႕အ၀ုိက္ေတြ လုပ္နည္းကုိင္နည္း အသစ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ အခြင့္အလမ္းရႇိတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ပုိင္ခြင့္ အားလုံးဟာ အာဏာရႇိသူေတြနဲ႔ သူတုိ႔နဲ႔ နီးစပ္သူေတြ လက္ထဲမႇသာ ရႇိေနတာေၾကာင့္ ျပင္ပက ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံ လုိသူေတြဟာ အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္သူေတြကုိ အမည္ခံၿပီး စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြ ထူေထာင္လုပ္ကုိင္ ၾကတာဟာ ယခင္အစုိးရ လက္ထက္မႇာ မဆန္းခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္သူေတြဟာ ကုမၸဏီေတြမႇာ နာမည္ေလး ခံေပး႐ုံနဲ႔ ကုမၸဏီရဲ႕အက်ဳိးအျမတ္ကုိ တနင့္တပုိးရေလ့ ရႇိၾကပါတယ္။ ဒီလုိနာမည္ခံ ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏႇီးလုပ္ကုိင္ ၾကရာမႇာ ျပည္တြင္းအျပင္ ျပည္ပက ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံ သူေတြလည္း ပါ၀င္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမႇာ အမည္ခံ လုပ္ကုိင္ရာမႇာ တခ်ဳိ႕က တရားမ၀င္ နည္းလမ္းက ရလာတဲ့ ေငြေၾကးေတြကုိ ေငြျဖဴအျဖစ္ ေျပာင္းလဲၿပီး ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံ ခဲ့ၾကသလုိ ျပည္ပက ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူ အခ်ဳိ႕ကလည္း ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ေပးထားတဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ရယူႏုိင္ဖုိ႔ အမည္ခံရယူတာ ေတြလည္း ရႇိခဲ့ပါတယ္။
အမည္ခံ စီးပြားေရးမ်ား၏ လက္တံ
ျပည္တြင္းက အမည္ခံ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္သူေတြမႇာ နယ္စပ္ေဒသက လာတဲ့သူေတြဟာ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ျပည္ပႏုိင္ငံေတြမႇာလည္း တ႐ုတ္အပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရႇင္ေတြက အမည္ခံ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အမည္ခံ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ့ရင္းႏႇီး ျမႇဳပ္ႏႇံမႈ ေကာ္မရႇင္က ယခင္အစုိးရ လက္ထက္က အမည္ခံ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္သူေတြ အေနနဲ႔ တရား၀င္ အမည္ေျပာင္းလဲ ျခင္းေတြကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ ႏႈိးေဆာ္မႈေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိႏႈိးေဆာ္မႈေတြ ရႇိခဲ့ေပမယ့္လည္း လက္ရႇိအခ်ိန္ထိ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမႇာ အမည္ခံ စီးပြားေရးေတြ ရႇိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာမီက က်င္းပခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း တစ္ရပ္မႇာ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလႇယ္ သူရဦးေအာင္ကိုက ျမန္မာႏိုင္ငံက အပ္ေငြအေပၚရတဲ့ ဘဏ္တိုးႏႈန္းဟာ ႏိုင္ငံတကာ ဘဏ္တိုးႏႈန္းထက္ ျမင့္မားေနတဲ့ အတြက္ စင္ကာပူ၊ ထုိင္းႏိုင္ငံမႇ လုပ္ငန္းရႇင္မ်ား အေနျဖင့္ (ႏိုင္ငံသား အမည္ခံမ်ား အပါအ၀င္) ျပည္တြင္း ဘဏ္မ်ားမႇာ ၀င္ေရာက္ကစားမႈ ရႇိေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ရာ အမည္ခံ စီးပြားေရးေတြရဲ႕ လက္တံဟာ စီးပြားေရး က႑မႇာ ဘယ္ေလာက္ထိ သက္ေရာက္ေနသလဲ ဆုိတာစီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲသူေတြ အေနနဲ႔ စဥ္းစားသုံးသပ္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ပီျပင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရာမႇာ ယခင္ပုံသဏၭာန္ မမႇန္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးပုံစံ အသြင္အျပင္ေတြ မရႇိေစဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြ ထူေထာင္ လုပ္ကုိင္ရာမႇာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ေတြနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔၊ ထူေထာင္မယ့္ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္ ပုိင္ဆုိင္မႈ တင္ျပခ်က္ေတြကုိ ေသခ်ာစိစစ္ႏုိင္ျခင္းျဖင့္ အမည္ခံ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားႏုိင္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမည္ခံမႈေတြမႇာ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ သူေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္... |
အမည္ခံ စီးပြားေရးေတြဟာ ပုံသဏၭာန္ အမ်ဳိးမ်ဳိးရႇိေနၿပီး ကုမဏီပုိင္ရႇင္အျဖစ္ နာမည္ခံေစျခင္း၊ ဖက္စပ္ကုမၸဏီအျဖစ္ ထူေထာင္ျခင္း အပါအ၀င္ စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အရင္းအႏႇီး ထုတ္ေပးၿပီး ေဒသခံမ်ားကုိ အမည္ခံကာ လုပ္ခသာေပးၿပီး စုိက္ပ်ိဳးေစျခင္း (ျပည္ပက တ႐ုတ္လုပ္ငန္း ရႇင္မ်ားက ျပည္တြင္းတြင္ ဖရဲသီးမ်ား စုိက္ပ်ဳိးျခင္း)၊ ျပည္တြင္းထြက္ ပဲမ်ားကုိ ျပည္ပလုပ္ငန္းရႇင္ မ်ားက ျပည္တြင္း ကုမၸဏီ နာမည္ျဖင့္ ၀ယ္ယူျခင္း (အိႏိၵယကုမၸဏီမ်ားက ျပည္တြင္းပဲ ေစ်းကြက္တြင္ နာမည္ခံ ကုမၸဏီမ်ားျဖင့္ ပဲ၀ယ္ယူျခင္း) ကဲ့သုိ႔ အမည္ခံ စီးပြားေရး ပုံစံေတြ ရႇိေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာမႇာေတာ့ အမည္ခံ စီးပြားေရး ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြရဲ႕ ပစ္မႇတ္ျဖစ္လာတာက ျပည္တြင္း အိမ္ျခံေျမ ေစ်းကြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ စီးပြားေရး တံခါးဖြင့္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားလာတာနဲ႔အမွ် ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြ ၀င္လာဖုိ႔ အားယူေနတဲ့ အေျခအေနမႇာ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြမႇာ ကုိယ္တုိင္ရင္းႏႇီး ျမႇဳပ္ႏႇံသူေတြထက္ အမည္ခံ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြဟာ ျပည္တြင္းအိမ္ျခံေျမ ေစ်းကြက္မႇာ အလုံးအရင္းနဲ႔ ၀င္ေရာက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံ၏ ဦးတည္ခ်က္ႏႇင့္ မကုိက္ညီ
အမည္ခံ စီးပြားေရးေတြဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ အခြန္အေကာက္ တံတုိင္းေတြကုိ ေက်ာ္လြားႏုိင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေလ့ရႇိၿပီး ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ ပုံစံအရလည္းပုံ သဏၭာန္ မမႇန္တာေၾကာင့္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရႇိေစပါတယ္။ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြမႇာ ေငြေၾကးကစား မႈေတြေၾကာင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း ေငြေၾကးလည္ပတ္ မႈေတြကုိပါ ထိခုိက္ႏုိင္တာ ျဖစ္တာမုိ႔ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲရာမႇာ သတိျပဳ ေဆာင္ရြက္သင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ပီျပင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရာမႇာ ယခင္ပုံသဏၭာန္ မမႇန္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးပုံစံ အသြင္အျပင္ေတြ မရႇိေစဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြ ထူေထာင္ လုပ္ကုိင္ရာမႇာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ေတြနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔၊ ထူေထာင္မယ့္ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္ ပုိင္ဆုိင္မႈ တင္ျပခ်က္ေတြကုိ ေသခ်ာစိစစ္ႏုိင္ျခင္းျဖင့္ အမည္ခံ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားႏုိင္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမည္ခံမႈေတြမႇာ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ သူေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိအမည္ခံ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ ရေနဆဲ ျဖစ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လက္ရႇိ ဥပေဒအပုိင္းက အားနည္းမႈ ရႇိေနတာလား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းက ပါ၀င္ပတ္သက္မႈေတြ ရႇိေနသလား ဆုိတာ ေလ့လာၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အခြင့္ထူးခံဖုိ႔ အတြက္ ယခင္ကလုိ အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္သူေတြရဲ႕ နာမည္သုံးၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္မ်ဳိးေတြဟာ ဒီေန႔လုိ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးဆီကုိ သြားေနတယ္ဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္နဲ႔ မကုိက္ညီေတာ့ပါဘူး။
သမၼတေျပာသည့္ အရင္အမူအက်င့္သာ ရႇိေနသူမ်ား
ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္ ၉ ရက္က ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီးမ်ား၊ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ား၊ ဒုတိယ၀န္ႀကီးမ်ားနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတအိမ္ေတာ္မႇာ ေတြ႕ဆုံခဲ့ရာ ၿပီးခဲ့တဲ့လ ၃၀ အတြင္းမႇာ အစိုးရဌာန အခ်ဳိ႕နဲ႔ ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕အစည္း၀င္ အခ်ဳိ႕ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္ အားနည္းျခင္း၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရႇိျခင္း၊ ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း စည္းမ်ဥ္းႏႇင့္အညီ လုပ္ေဆာင္ရန္ အားနည္းျခင္း၊ အဂတိ လိုက္စားတာေတြေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး၊ ဒုတိယ၀န္ႀကီးႏႇင့္ ညႊန္ၾကားေရးမႇဴးခ်ဳပ္မ်ား အပါအ၀င္ ဌာနဆိုင္ရာ အရာရႇိ အခ်ဳိ႕ကို တာ၀န္မႇ အနားေပးျခင္း၊ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း၊ အေရးယူျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဦးေဆာင္ေကာ္မတီကို သီးျခားဖြဲ႕စည္းၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္ ဦးေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ အရေတာ့ အရင္အမူ အက်င့္ေတြအတုိင္း လုပ္ေဆာင္္ေနသူေတြ အမ်ားၾကီး ရႇိေနဆဲဆုိတာ ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ သမၼတေျပာသလုိ ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း စည္းမ်ဥ္းႏႇင့္အညီ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အားနည္းတာေတြနဲ႔ အဂတိ လိုက္စားမႈေတြဟာ စီးပြားေရးကုိ ပုံသဏၭာန္က်က် မလုပ္ခ်င္သူေတြအတြက္ အခြင့္အေရးေပးသလုိ ျဖစ္ခဲ့သလားဆုိတာ စဥ္းစားစရာပါ။ စီးပြားေရး တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ ေႏႇာင့္ေႏႇးေအာင္ ျပဳလုပ္ေနသူေတြကုိေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူၾကရမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရ အေနနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရႇိၿပီး ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီတဲ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အခင္းအက်င္းကုိ ဖန္တီးေပးရမႇာျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရးပုံစံ မခုိင္မာေသးမီ အျမတ္ထုတ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနသူ ေတြကုိလည္း ဟန္႔တားၾကဖုိ႔ လုိအပ္မႇာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
Credit To First-11
Written by သစ္ထြဋ္