အမ်ဳိးသားေရးတြင္ အစြန္းလြတ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္

မိတၳီလာ ပဋိပကၡတြင္ ေနအိမ္မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသူမ်ား မိတီၳလာၿမိဳ႕ ေဘာလံုးအားကစားကြင္းအတြင္း ယာယီတဲမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္သည္ကို မတ္လေနာက္ဆံုးပတ္က ေတြ႕ရစဥ္။ (ဓာတ္ပံု - ၀ဏၰစိုး)
အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ သံုးတတ္လွ်င္ေဆး၊ မသံုးတတ္လွ်င္ ေဘးျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒအေပၚ အေျချပဳေသာ ႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းသည္ အားအေကာင္းဆံုးတစ္ခု ျဖစ္သည္ဟုလည္း သံုးသပ္ႏုိင္သည္။ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ အနီးဆံုးတြင္ အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္အျမင္တို႔ ရွိေနသည္ကိုလည္း သတိခ်ပ္သင့္သည္။ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး၊ တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး၊ ျပည္သူလူထု၏ ဘ၀အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေရးတို႔ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ အလြန္အေရးပါေသာ တြန္းအားျဖစ္သည့္နည္းတူ အစိုးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ည့ံဖ်င္းမႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး က်႐ႈံးမႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္လာရေသာ အခါတြင္လည္း အစိုးရမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို အကာအကြယ္ ယူတတ္ၾကၿပီး ထိုမွတစ္ဆင့္ အမ်ဳိးသားအစြန္းေရာက္ ၀ါဒအထိ ခရီးေပါက္သြား တတ္သည္ကိုလည္း သတိျပဳ ဆင္ျခင္သင့္သည္။
အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို တြန္းအားေပးႏိုင္ေသာ္လည္း အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ ဖ်က္ဆီးျခင္း စသည့္ပ်က္စီးျခင္းသေဘာ၊ ပ်က္သုဥ္းျခင္း သေဘာမ်ားကို ေဆာင္သျဖင့္ ပကတိ အေျခအေနတြင္ တိုင္းျပည္၏ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတို႔ကို အဟန္႔အတား၊ အေႏွာင့္အယွက္ ျပဳလာႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင့္ ဘက္စံုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ခရီးတြင္ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္၊ အမ်ဳိးသားေရး အျမင္၊ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒတို႔သည္  အျပဳသေဘာေဆာင္ ေကာင္းက်ဳိးျပဳႏိုင္ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ အယူအဆမ်ားႏွင့္ လုပ္ရပ္မ်ားသည္ အဖ်က္သေဘာ၊ အပ်က္သေဘာကို ဦးတည္ႏိုင္သျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရး သတိရွိရွိ၊ ေစာင့္ၾကည့္ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အထူးလိုအပ္သည္။
အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေသာ္လည္း၊ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ အေျချပဳေသာ ပံုစံႏွင့္ ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ အေျချပဳေသာ ပံုစံတို႔ကို အေတြ႕ရမ်ားသည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းတြင္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားအေပၚ အေျချပဳလ်က္ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး အသြင္ျဖင့္ ၁၉ ရာစု အေစာပိုင္း၌ အျမစ္တြယ္ခဲ့သည္။ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး စနစ္မ်ားကို အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္ရွားမႈအသြင္ႏွင့္ အျပင္းအထန္ အာခံႏိုင္ခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကိဳေခတ္၊ တတိယကမၻာ ျဖစ္လာမည့္ ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ား၏ ကိုလိုနီ ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈသည္ ေတာ္လွန္ေရး အသြင္ေဆာင္ေသာ၊ အေျပာင္းအလဲသို႔ ဦးတည္ေသာ ဒီေရျဖစ္ခဲ့သည္။
လတ္တေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေျခအေနမ်ားအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မ်ားက အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ ၀ါဒီတို႔ ေခါင္းေထာင္ထလာသည့္ပံုစံ သံုးသပ္မႈမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။  ထိုအေျခအေနတြင္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို ခြဲျခားသံုးသပ္ ေထာက္ျပႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳလိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပကတိ အေနအထားတြင္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ ေရွ႕တန္းေရာက္လာႏိုင္ၿပီး အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒီမ်ားသည္လည္း ေနရာရလာႏိုင္သည္။ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ ၀ါဒီတို႔ကို အစြန္းေရာက္ အျမင္ဘက္သို႔ ဦးတည္မသြားေစရန္၊ နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ ထိန္းသိမ္းၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့လူမႈ အဖြဲ႕အစည္းတြင္လည္း အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒႏွင့္ ၀ါဒီမ်ားကို အစြန္းေရာက္သည့္ဘက္သို႔ တြန္းပို႔ၿပီး ကိုယ့္အက်ဳိးစီးပြား၊ ကိုယ့္အဖြဲ႕အစည္း အက်ဳိးစီးပြားတို႔အတြက္ ခုတံုးလုပ္ အသံုးခ်မည့္သူမ်ား ရွိေနမည္မွာလည္း အေသအခ်ာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ၊ အျမင္မ်ား အားေကာင္းေမာင္းသန္ လာျခင္းကို အျပစ္မျမင္သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ အစြန္းေရာက္ အျမင္မ်ား၊ အစြန္းေရာက္ လုပ္ရပ္မ်ားကိုသာ ေထာက္ျပ၊ ထိန္းသိမ္း၊ ျပဳျပင္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳလိုပါသည္။

အမ်ဳိးသားေရးကို အစြန္းေရာက္သည့္ဘက္သို႔ တြန္းပို႔မည့္သူမ်ားကို ေတာ္လွန္ေရး သတိရွိရွိ ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ ျပည္သူလူထုကို မ်က္စိဖြင့္ အျမင္ဖြင့္ေပးရာတြင္ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ အခန္းက႑သည္လည္း အလြန္အေရးႀကီးသည္ . . . . .

လက္ရွိျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနတြင္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒီမ်ား၊ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒမ်ား ေခါင္းေထာင္ထလာေနသည္ဟု ေကာက္ခ်က္ျပဳမႈသည္ ဟုတ္ႏိုးႏိုးႏွင့္ အစြန္းေရာက္ ၀ါဒီမ်ားကို အားေပးေသာ သံုးသပ္ခ်က္ ျဖစ္သြားႏိုင္သည္ကိုလည္း သတိျပဳသင့္သည္။ အမ်ဳိးသားေရး အျမင္၊ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒတို႔ကို စြဲကိုင္ၾကရသည္မွာ ႏိုင္ငံတိုင္း၊ လူမ်ဳိးတိုင္းအတြက္ သမား႐ုိးက် ကိစၥပင္ ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႕က်က် သံုးသပ္ရမည္မွာ အမ်ဳိးသားေရး မ်က္ႏွာဖံုးကိုစြပ္ၿပီး စနစ္တက်၊ အႀကီးအက်ယ္ ေခါင္းေထာင္ထလာေနသည့္ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ ၀ါဒီမ်ား၊ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္အျမင္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ လႈပ္ရွားမႈတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ အျမင္မ်ားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ခုတံုးလုပ္ၿပီး မိမိပါတီ၊ မိမိအဖြဲ႔အစည္း၏ ႏိုင္ငံေရး အက်ဳိးစီးပြားကို မတည္ေဆာက္သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ အမ်ဳိးသား အစြန္းေရာက္ လမ္းေပၚမေရာက္ရွိရန္ စနစ္တက်၊ စီမံခ်က္ရွိရွိ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ သင့္ေၾကာင္းလည္း ေဆာ္ၾသလိုပါသည္။
ႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ အေျပာင္းအလဲကို ပံုေဖာ္ရာတြင္ အမ်ဳိးသားေရး အက်ဳိးစီးပြား၊ အမ်ဳိးသားေရး ႐ႈျမင္သံုးသပ္ခ်က္တို႔အေပၚ အေျချပဳေသာ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ အေရးႀကီးသည္။ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ တိုင္းျပည္အက်ပ္အတည္းကာလ၊ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္စ ကာလတို႔တြင္ အားေကာင္းေမာင္းသန္ ရွိလာတတ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားသည္လည္း အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒအေပၚ အေျခခံေသာ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕တန္းတင္ၾကသည္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ ကမၻာ႔ကုန္သြယ္ေရး ဗဟိုဌာနကို တိုက္ခိုက္ခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၌ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒလႈိင္းသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အလႊာအသီးသီးသို႔ စိမ့္၀င္ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္အလြန္ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရး ကာကြယ္ေရးႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြားတို႔ကို မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ေပါင္းစပ္ပံုေဖာ္လာေနသည့္ အေမရိကန္၏ အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကို ကမၻာအႏွံ႔ ျဖန္႔ၾကက္တည္ေဆာက္ေရး အစီအစဥ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ကမူး႐ွဴးထိုး မဟာဗ်ဴဟာ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေနျခင္းသည္လည္း အဓိက အခန္းက႑တစ္ခု ျဖစ္သည္။
ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲ၊ ဘာလင္တံတိုင္းႀကီး ၿဖိဳခ်ခံရၿပီးသည့္ စစ္ေႏြးခတ္လြန္ကာလတြင္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရး အယူအဆမ်ား အားေကာင္းလာေနခဲ့သည္ကို ကမၻာတစ္၀န္း၌ သိသာျမင္သာ ရွိသည္ဟုလည္း ေကာက္ခ်က္ျပဳၾကသည္။ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံတြင္လည္း အေနာက္ႏိုင္ငံ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ သတင္းေပးပို႔မႈမ်ားႏွင့္ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား အေနာက္သတင္း မီဒီယာမ်ားကို ဆန္႔က်င္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့သည္မ်ားကို လြန္ခဲ့ေသာ ေလး၊ ငါးႏွစ္ကတည္းက သတိျပဳမိခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေထာက္အပံ့ေပးေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၊ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပဳ လုပ္ေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသည္လည္း သူတို႔ႏိုင္ငံ၏ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေထာက္အပံ့ေပးျခင္း၊ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း ျပဳလုပ္ၾကသည္ကို မေမ့ေလ်ာ့သင့္ေပ။ ႏိုင္ငံအားလံုးသည္ မိမိႏိုင္ငံ၊ မိမိႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕တန္းတင္ ဦးခိုက္ထားေနသည့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ႀကီးတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕တန္းတင္ ဦးစားေပး ပံုေဖာ္ျခင္းကို ေျခလွမ္းကြၽံျခင္းဟု မသံုးသပ္ႏိုင္ေပ။
အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒီမ်ားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အမ်ဳိးသားအစြန္းသို႔ ဦးတည္မသြားႏိုင္ရန္ ၀ိုင္း၀န္းထိန္းသိမ္းရာတြင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အစြန္းေရာက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ လႈပ္ရွားသူမ်ားကို တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈႏွင့္သာ ထိန္းသိမ္းႏိုင္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို စနစ္တက် ျမႇင့္တင္ႏိုင္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္လ်က္ ရွိသည္။ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား အာဏာပိုင္မ်ားတို႔သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ လႈပ္ရွားမႈကို အၾကမ္းဖက္သည့္ အသြင္ဘက္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ အစြန္းေရာက္မ်ား၏အားကို သြယ္၀ိုက္ရယူလ်က္ အကြက္ခ် ေဆာင္ရြက္တတ္သည္ကိုလည္း သင္ခန္းစာယူရန္ လိုအပ္မည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။
နိဂံုး
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အေရးပါေနသည့္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျပာင္းအလဲႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္လည္း အသက္ေသြးေၾကာ အင္အားျဖစ္သည္။ တစ္ဖက္တြင္ အမ်ဳိးသားေရးကို အစြန္းေရာက္သည့္ဘက္သို႔ တြန္းပို႔မည့္သူမ်ားကို ေတာ္လွန္ေရး သတိရွိရွိ ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ ျပည္သူလူထုကို မ်က္စိဖြင့္ အျမင္ဖြင့္ေပးရာတြင္ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ အခန္းက႑သည္လည္း အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးစည္းကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ခ်ၿပီး အစြန္းေရာက္ ၀ါဒီမ်ား၊ အျမင္မ်ားကို ျပဳျပင္ကာကြယ္ တားဆီးႏိုင္မည္ ဆိုပါက အမ်ဳိးသားေရး အျမင္ႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မည့္ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ ေဒသတြင္းသာမက ကမၻာ့တန္း၀င္ ေျခလွမ္းမ်ား၊ အခင္းအက်င္းမ်ား ျဖစ္လာမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္ မလြဲပင္ ျဖစ္သည္။
 Written by ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္း
Credit To First Eleven