ဆိုးရြားလာၿပီျဖစ္ေသာ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈမ်ား (သို႔မဟုတ္) ကမၻာ့ အႀကီးမားဆံုးလူသတ္သမားႀကီး

ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တစ္စီး သည္ အျခားယာဥ္ကို ေသာ္လည္း ေကာင္း၊လူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ တိရစၧာန္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ သစ္ပင္၊ ဓာတ္မီးတိုင္ကဲ့သုိ႔ေသာ အရာမ်ားကို ေသာ္လည္းေကာင္း တိုက္မိျခင္းကို ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္မႈဟုေခၚသည္။ ယာဥ္ မေတာ္တဆျဖစ္မႈေၾကာင့္ ယာဥ္ ပ်က္စီးျခင္း၊ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္း၊ ပစၥည္းမ်ားပ်က္စီးျခင္း၊ အသက္
ဆံုး႐ႈံးျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏုိင္သည္။

အေခၚအေဝၚအမ်ဳိးမ်ဳိး

ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္ ျခင္း (Car Accident)ကို ႏုိင္ငံ အလုိက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေခၚေဝၚၾကသည္။ raffic Collision, Traffic Accident, Vehicle Accident,Road Traffic Col- lision စသည္ျဖင့္ ေခၚၾကသလို အေမရိကန္တြင္ 'Wreck' ဟု လည္းေကာင္း၊ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ 'Car Smash' ဟုလည္းေကာင္း သံုးႏႈန္းၾကသည္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕WHO ကမူ Road Traffic ဟု သံုးႏႈန္းသည္။ ထို႔ျပင္ ျဖစ္ပြားပံုကို အေျခခံ၍လည္း အမ်ဳိးအစားခြဲျခားထားရာ ေခါင္းခ်င္းဆိုင္တိုက္ျခင္း(Head- On)၊ လမ္းေခ်ာ္ျခင္း (Road Departure)၊ ေနာက္ဘက္မွတိုက္ျခင္း
(Rear- End) ႏွင့္ေဘးဘက္တိုက္ျခင္း (Side Collision) ႏွင့္တစ္ပက္လည္ေမွာက္ ျခင္း (Rollovers) တုိ႔ျဖစ္သည္။

မေတာ္တဆျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား

ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာ အနက္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ ယာဥ္ဒီဇိုင္း(Vehicle Design)၊ အျမန္ႏႈန္း၊ လမ္းဒီဇိုင္း၊ လမ္းပတ္ဝန္း က်င္၊ယာဥ္ေမာင္းသူ၏ ကြၽမ္း က်င္မႈႏွင့္ ယာဥ္ေမာင္းသူ၏ အျပဳအမူတို႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ကမၻာတစ္ဝန္းလံုးတြင္ ယာဥ္ မေတာ္တဆျဖစ္မႈေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ႈံးမႈမ်ား၊ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရမႈမ်ားအျပင္ ေငြေၾကးမ်ားစြာ ဆံုး႐ႈံး နစ္နာေနရသည္။
ကမၻာ့ပထမဆံုး ယာဥ္မေတာ္တဆ ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈ

ကမၻာ့ပထမဆံုးယာဥ္မေတာ္ တဆျဖစ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရ သူမွာ အုိင္းရစ္သိပၸံပညာရွင္ႀကီး မာရီဝက္ဒ္(Mary Ward) ျဖစ္ ၿပီး ၁၈၆၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ေရေႏြး ေငြ႕သုံးကား ကို စမ္းသပ္ရင္းကား ႀကိတ္ခံရ ျခင္းျဖစ္သည္။

လမ္းဒီဇိုင္းေၾကာင့္ မေတာ္တဆျဖစ္မႈ

၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ ေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ေလ့လာခ်က္တစ္ခုအရ ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္မႈ၏ ၃၄ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ ကားလမ္း (သို႔) လမ္းပတ္ ဝန္းက်င္ အေနအထားမ်ား ေၾကာင့္ဟုဆိုသည္။ ေကာင္းမြန္ စြာျပဳလုပ္ထားေသာ လမ္းဆံု မ်ား၊လမ္းမမ်ား၊ထင္သာ ျမင္ သာရွိၿပီး မွန္ကန္ေသာယာဥ္ အခ်က္ျပပစၥည္းမ်ား စသည္တို႔ သည္ ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္မႈ ကို ေလ်ာ့နည္းေစသည္ဟုလည္း သုေတသနတစ္ခုကဆိုသည္။

အဂၤလန္ႏုိင္ငံ၏ သုေတသန တစ္ခုတြင္ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေသာ လမ္းစီမံကိန္းအတြက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈေၾကာင့္ ယာဥ္မေတာ္ တဆျဖစ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ သံုးပံုတစ္ပံုအထိ ေလ်ာ့နည္းခဲ့
ေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္ တြင္ ကုမၸဏီ ၁၃ခု ပူးေပါင္း ပါဝင္ေသာ Campaign for Safe Road Design လႈပ္ရွားေရးအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အစိုးရကို ယာဥ္လမ္းေၾကာင္း ေဘးကင္းေစေရးအတြက္ အႀကံျပဳေဝဖန္ ေထာက္ျပသည္မ်ားရွိသည္။

ကမၻာ့ယာဥ္ မေတာ္တဆျဖစ္မႈမ်ား

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး WHO ၏ စာရင္းမ်ားအရ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာေပၚ၌ယာဥ္မေတာ္ တဆျဖစ္မႈေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁ဒသမ ၂၄ သန္းေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္တြင္ မူ
၁ဒသမ ၂၆ သန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ေသဆံုးသူတစ္ ဝက္ခန္႔မွာလမ္းေလွ်ာက္သူမ်ား၊ စက္ဘီးစီးသူမ်ား၊ ဆိုင္ကယ္စီးသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ေသဆံုးသူမ်ား၏ ၅၉ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ
အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၄၄ ႏွစ္ၾကား လူငယ္လူရြယ္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ေသဆံုးသူ ၄ဦးအနက္ ၃ ဦးမွာ အမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

လူတစ္သိန္းလွ်င္ ၁၈ ေယာက္ႏႈန္း ျဖစ္ၿပီး ေသဆံုးသူ အမ်ားစုမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ အာဖရိ ကႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဝင္ေငြနည္းသူ မ်ားႏွင့္ ဝင္ေငြအသင့္အတင့္ ရွိသူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ၉၂ရာခိုင္ ႏႈန္း ေက်ာ္ရွိသည္ဟု ဆိုထားသည္။

၂ဝ၁၃ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္ေန႔ထုတ္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ သတင္းစာႀကီးျဖစ္ေသာ Hindustan Times သတင္းစာအရ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ ၃ မိနစ္ႏွင့္ ၇ စကၠန္႔တိုင္း လူတစ္ဦးက် ယာဥ္
မေတာ္တဆျဖစ္မႈေၾကာင့္ ေသ ေနၾကေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၌ ယာဥ္တိုက္မႈေပါင္း ၅ သိန္းနီး ပါးျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားသည္။

ကမၻာ့အႀကီးမားဆံုး လူသတ္သမား ႀကီး

ကမၻာ့လမ္းအဖြဲ႕ႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေသာ Compaign for Global Road Safty အဖြဲ႕ႀကီး က စဥ္ဆက္မျပတ္ သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရးႏွင့္ယာဥ္လမ္းေၾကာင္း မ်ား ေဘးကင္းေစ ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ လုပ္ကိုင္ ၾကရန္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ားကို တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ခဲ့သည္။ ယခုအခါေန႔စဥ္ လူေပါင္း ၃၅ဝဝ ခန္႔ ယာဥ္တုိက္မႈ ေၾကာင့္ ေသေနၾကရၿပီး ႏွစ္စဥ္
လူေပါင္းသန္း ၅ဝနီးပါး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရဆံုးၾကရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ယခုအခါ ယာဥ္လမ္းမ်ားသည္ ၁ဝ ႏွစ္ အထက္ လူငယ္လူရြယ္မ်ားကို အႀကီးမားဆံုးသတ္ျဖတ္ေနသူ Biggest Killer of Young People ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ အစီရင္ခံစာ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား ေဘးကင္းေရးေကာင္စီ (National Safety Council) က လည္း ယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္မႈ ေၾကာင့္ ၂ဝ၁၂ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚ လာသန္းေပါင္း ၂၅ဝ ဘီလ်ံ ေက်ာ္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

အလင္းဆက္ (IR)

(လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အႏၱရာယ္ကင္းစင္ေရးအထူးျပဳအခ်ပ္ပုိမွ)
Credit To Popular Journal