ပဋိပကၡအလြန္- ျမစ္ႀကီးနား ေမလ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြ

Written by  လွေမာင္ေရႊ

ျမစ္ႀကီးနားၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအႀကဳိေန႔မနက္ျဖန္ KIA ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီတို႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ စတင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႕ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ျမစ္ႀကီးနား ၿမဳိ႕သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္နဲ႔အတူ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးဝင္းထြန္း၊ ဦးအုန္းျမင့္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးမွ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး၊ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းမွဴး၊ အေရွ႕ေျမာက္ တိုင္းမွဴး၊ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္ဝင္း၊ ဒုတိယ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးထြန္းထြန္းဦးႏွင့္ တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား ပါပါတယ္။ Myanmar Peace Center (MPC) က အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြလည္း ပါၾကပါတယ္။

မေန႔က ၁၀ နာရီခြဲမွ ၁ နာရီ ၁၅ ေလာက္ အထိကေတာ့ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူမူေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြပါတဲ့ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ အဖြဲ႕နဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။

ဒီေန႔နံနက္ ၇ နာရီေလာက္မွာ ျမစ္ႀကီးနားမွထြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ တပ္မေတာ္မွ တာဝန္ရွိသူေတြ ပါၾကပါတယ္။ တစ္နာရီခန္႔ ေမာင္းၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ ကာဇူး႐ြာကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကတၱရာလမ္း အေတာ္ ေကာင္းတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ဒီ႐ြာကို လြန္တဲ့အခါမွာ ေဒသခံေတြက ေျပာင္းဖူးေစ့လမ္း လို႔ေခၚတဲ့ ေက်ာက္တစ္မ်ဳိးနဲ႔ ခင္းထားတဲ့ လမ္းေပၚကို ေရာက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလမ္းကလည္း အေတာ္ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီဝန္းက်င္ တစ္ေလွ်ာက္မွာေတာ့ ပိုင္ရွင္ေတြ ျပန္မေရာက္ေသးတဲ့ အိမ္ အေျမာက္အျမား ေတြ႕ရပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ပ်က္စီးသြားတဲ့ အိမ္ေတြကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။

လယ္လုပ္ခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ လယ္ေတြမွာလည္း လူမေတြ႕ရဘူး။ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ ေက်ာင္းေတြမွာလည္း လူမေတြ႕ရဘူး။ ဒါေပမဲ့ သိပ္မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ေက်ာင္းေတြ ျပန္ဖြင့္ရင္ေတာ့ လူငယ္ေတြလည္း စာျပန္သင္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ၈ နာရီ မိနစ္ ၃၀ ေလာက္ မွာေတာ့ ကန္ေဒါင္ယန္႐ြာကို ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီမွာအမွတ္ (၃၃) တပ္မမွဴး လိုက္လာပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔အတူ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြ Miss မာရီယန္လည္း ပါပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ ဒီကိုထြက္မလာခင္ ေမလ ၂၅ ရက္ေန႔က ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ တစ္လမ္းထဲေနတဲ့၊ ဒါေပမဲ့ သိပ္မေရာက္ႏိုင္တဲ့ ကြၽန္ေတာ့္အေမအိမ္ကို ေရာက္ပါတယ္။ ေမေမနဲ႔လည္း အဲဒီေန႔ ေန႔လယ္စာကို စားျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔လယ္အျပန္မွာ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေမေမ့ကို ကခ်င္ျပည္နယ္ခရီး ငါးရက္ေျခာက္ ရက္ေလာက္ ထြက္ရမွာ ေျပာၿပီးေတာ့ ကန္ေတာ့ခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေမကလည္း ဗုဒၶဘာသာ ထုံးစံအတိုင္း ဆုေပးပါတယ္။ အစစအရာရာ အႏၲရာယ္ကင္းဖို႔နဲ႔ ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ ကြၽန္ေတာ့္ကို ဆုေတာင္းေပးလိုက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူ႔ ေလာကထဲကို ေရာက္လာတာ ရက္ပိုင္းပဲရွိေသးတဲ့ ကြၽန္ေတာ့္ေျမး အငယ္ဆီကို ကြၽန္ေတာ္ဝင္ ပါတယ္။ ရက္ပိုင္းပဲရွိေသးတဲ့ ကြၽန္ေတာ့္ေျမးငယ္ကို ေတြ႕ဖို႔သြားပါတယ္။ အဲဒီရက္မွာ ခရီးသြားလို႔ အေဝးကိုေရာက္ေနတဲ့ ကြၽန္ေတာ့္ အေဖရယ္၊ ကြၽန္ေတာ့္ အိမ္သူရယ္တို႔ကို ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဒီလာမယ့္ ခရီးအတြက္ မႏႈတ္ဆက္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

အခုတစ္လမ္းလုံး ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႕ေတာေတာင္ေတြ၊ ပိုင္ရွင္ ျပန္မေရာက္တဲ့ အိမ္ေတြ၊ ေက်ာင္းေတြကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့လည္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးကို ကြၽန္ေတာ္ မႏွစ္က ဗန္းေမာ္ကေနၿပီးေတာ့ မိုင္ဂ်ားယန္ကို သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလိုခံစားမႈမ်ဳိး ခံစားမိပါတယ္။ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္နာရီ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ေမာင္းၿပီးတဲ့အခါမွာ လိုင္ဇာကေနၿပီးေတာ့ ကိုးမိုင္ေလာက္ကြာတဲ့ ႀကဳိတင္ ညႇိႏိႈင္းထားတဲ့ ခ်ိန္းဆိုတဲ့ေနရာကို ေရာက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ ကခ်င္စစ္သားတခ်ဳိ႕ ေစာင့္ေနတာ ေတြ႕ပါ တယ္။ ဦးေအာင္မင္းက ကခ်င္စစ္သားေတြကို ႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ဓာတ္ပုံ ႐ိုက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ခဏေနေတာ့ ဆရာႀကီး ဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္တို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ အဖြဲ႕ေတြဟာ ကားေတြနဲ႔ ေရာက္လာပါတယ္။ ႀကဳိဆို အမွတ္တရ ဓာတ္ပုံေတြ ႐ိုက္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ႀကီးနားကို ျပန္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

လမ္းမွာ ေရႊေညာင္ပင္ကစၿပီးေတာ့ ကခ်င္ ျပည္သူလူထုေတြ ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကဳိၾကပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ အလံတိုင္ေတြေဝွ႔ယမ္း၊ တီရွပ္ေတြ ဝတ္ၿပီးေတာ့ ႀကဳိၾကေပမဲ့ ဒါအားလုံးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ ႏွစ္ဖြဲ႕လုံးကို ခြန္အားေပးတယ္၊ တြန္းအားေပးတယ္လို႔ပဲ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မွတ္ယူပါ တယ္။ မနက္ကသြားတုန္းက စိတ္ထဲက မေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြက ခုေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကဳိၾကတဲ့ ကခ်င္လူထုကို ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ျပန္ၿပီး အားတက္မိပါတယ္။ မနက္ျဖန္ မနက္ ၉ နာရီမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆြးေႏြးၾကပါလိမ့္မယ္။

ဒီေန႔ႀကဳိဆိုတဲ့ ကခ်င္ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကဳိဆိုမႈေတြဟာ ႏွစ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္း ေဆြးေႏြးဖက္ေတြကို ခြန္အား၊ တြန္းအား ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။

ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ကြၽန္ေတာ္ လိုက္ပါခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ စုစုေပါင္း ပြဲ ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ ေလာက္ ရွိတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ KNU ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လိုက္ခဲ့သလို KIA နဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးပြဲေပါင္း ခုနစ္ႀကိမ္ လိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ေရႊလီၿမဳိ႕မွာ ႏွစ္ႀကိမ္ KIA ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ မိုင္ဂ်န္းယန္ဆိုတဲ့ Second City မွာ ႏွစ္ႀကိမ္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေရႊလီမွာ သံုးႀကိမ္ စုစုေပါင္း ခုနစ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးၿပီးပါၿပီ။ ဒီတစ္ႀကိမ္ဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ေပၚ အစဥ္အလာႀကီးမားတဲ့ မေနာကြင္းက မဂြၽယ္ခန္းမမွာ မနက္ျဖန္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆြးေႏြးၾကပါမယ္။

ေဆြးေႏြးတဲ့ ရလဒ္ေတြကို အတိအက် မသိႏိုင္ေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျမန္ျမန္ ရေစခ်င္ပါတယ္။ အားလုံးလိုခ်င္တဲ့ ပိုမို ေကာင္းမြန္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ဖို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျမန္ျမန္ရမွ Development ေတြလုပ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ Capacity ေတြျမႇင့္တင္နဲ႔ က်န္တာေတြကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ မနက္ျဖန္ ကြၽန္ေတာ့္လိုပဲ အားလုံးက ေအာင္ျမင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု ျဖစ္မယ္လို႔ ဆႏၵျပဳၾကမယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။

ျမစ္ႀကီးနား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ ပထမေန႔

(2013 May 28)

အခက္အခဲမ်ားစြာနဲ႔ ျပႆနာေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ KIA အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီတို႔ရဲ႕ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ပထမေန႔ကို စႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ မေန႔က KIA အဖြဲ႕ကို ႀကဳိဆိုၿပီးေတာ့ ညပိုင္းမွာႀကဳိတင္ ညႇိႏိႈင္းပြဲကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔မနက္ ၉ နာရီမွာ အစည္းအေဝးကို စႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအစည္းအေဝးမွာ KIA အဖြဲ႕အစည္းကပဲ ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ UNFC နဲ႔ အျခား တိုင္းရင္းသားညီေနာင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ကိုးဖြဲ႕ ဖိတ္ခဲ့တဲ့ အထဲကေနၿပီး ရွစ္ဖြဲ႕ တက္ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဗီေဂ်နမ္ဘီယားနဲ႔ သူ႔ လက္ေထာက္ တက္ေရာက္ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္သံ႐ုံးရဲ႕ ဒုတိယ သံ႐ုံးတာဝန္ခံနဲ႔ သူ႔လက္ေထာက္ကလည္း အခ်ိန္ေနာက္က်ၿပီးမွ အစည္းအေဝးခန္းထဲကို ေရာက္ရွိလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ပိုၿပီး ထူးျခားတာကေတာ့ KIA အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႔ ျမစ္ႀကီးနား အေျခစိုက္ ဘာသာေရးနဲ႔ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ Local Observer ၁၀ ဦးကို အစည္းအေဝး တက္ခြင့္ေပးတာကလည္း ထူးျခားတဲ့ အေနအထားပါပဲ။ အခမ္းအနားအစမွာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္းက သူေျပာရမယ့္ စကားေတြကို တိုတိုနဲ႔ ရွင္းျပပါတယ္။ ဒီစကားေတြထဲမွာ စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းတာကေတာ့ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနတာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ တခ်ဳိ႕နဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီးၿပီ။ တကယ္လို႔ KIA အပါအဝင္ တျခားအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညႇိႏိႈင္းေဆာင္႐ြက္လို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ရၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအေနနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံလုံး လႊမ္းၿခံဳတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေနျပည္ေတာ္လို ေနရာမ်ဳိးမွာ အခမ္းအနားနဲ႔ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ေတာ့ ေနာက္တစ္ဆင့္ကေတာ့ Frame Work ေဆြးေႏြးၿပီးရင္ေတာ့ အားလုံးပါဝင္တဲ့ Political Dialogue စႏိုင္မယ္ ဆိုတာကိုလည္း ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

ဒီလိုမ်ဳိး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ၿပီးၿပီဆိုရင္ေတာ့ ယုံၾကည္မႈလည္း ပိုရွိလာတဲ့အတြက္ ၁၇ (၁) လို ဥပေဒအရ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းဘက္က ျဖဳတ္ေပးလို႔မရေပမယ့္ ၁၇ (၁) နဲ႔သတ္မွတ္ ထားတဲ့ မတရားအသင္းကိုေတာ့ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႔ ျဖဳတ္ေပးႏိုင္မယ္။ ဒီေတာ့ ယုံၾကည္မႈ ပိုရွိလာၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို အတူတကြ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မယ့္ အေနအထားကိုလည္း ရွင္းျပပါတယ္။

ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက တက္ေရာက္လာတဲ့ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးက သူ႔ရဲ႕တာဝန္ေတြ၊ သူ႔ကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ တာဝန္ ေပးအပ္လိုက္တာေတြကို ရွင္းျပၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတယ္။ ဘယ္လိုပုံစံနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ညႇိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေဆြးေႏြးလို႔ ရတယ္ဆိုတာကို ရွင္းျပပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ႏွစ္ဦးနဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔လည္း ဝင္ေရာက္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။

KIA အဖြဲ႕အစည္းဘက္က အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဆရာႀကီးဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္ ေျပာၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ ေျပာပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ကေတာ့ ဒီေန႔ပြဲဟာ ထူးျခားတဲ့ပြဲ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ လမ္းခရီးမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕အားေပးမႈဟာ တာဝန္တစ္ခု ရွိၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ကို သူတို႔လည္း ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္ဆိုတာကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီေန႔ပြဲမွာ သတိျပဳမိတာ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ေတာ္ ဒီမေနာကြင္းမွာ မီဒီယာ ၇၀-၈၀ ေရာက္လာတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မွတ္ယူပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔လည္း ပထမပိုင္း ေဆြးေႏြးမႈၿပီးတဲ့အထိ သတင္းယူခြင့္ ေပးထားပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တစ္ဦးတည္း အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီလအတန္ၾကာ ညႇိႏိႈင္းခဲ့ရၿပီးေတာ့ ရက္ေတြအခါခါ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရတဲ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲႀကီး မျဖစ္မွာ မေအာင္ျမင္မွာကို တကယ္ပဲ စိုးရိမ္မိခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ အစည္းအေဝး အထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ၿပီးေတာ့ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ျဖစ္တာကို ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဝမ္းသာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးတို႔ရဲ႕ ရွင္းျပခ်က္ေတြ ဟာ တက္ေရာက္လာတဲ့ ရပ္မိရပ္ဖေတြ၊ တိုင္းရင္းသား Observer ေတြနဲ႔ KIA အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ထိုက္သင့္သေလာက္ နားလည္မႈနဲ႔ ဘဝင္က်မႈေတြ ရွိတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ခံစားမိပါတယ္။ ဒီကတစ္ဆင့္ ယုံၾကည္မႈ ပိုတည္ေဆာက္ၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ တဲ့အထိ သြားႏိုင္ဖို႔ကို ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဆႏၵျပဳပါတယ္။

က်န္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ အခ်ိန္တစ္ခု ေပးၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ ရဦးမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ ဒီေန႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ ကခ်င္မေနာပြဲကြင္း မဂြၽယ္ခန္းမမွာ က်င္းပတဲ့ပြဲမွာ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ေပၚက ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔အတူ ၿမဳိ႕သူ ၿမဳိ႕သား ရာေပါင္းမ်ားစြာ ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့ ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ေပးၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္း Observer မ်ား Media နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ လူေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ စားေသာက္မႈကိစၥကို ျမစ္ႀကီးနားမွာရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြက လုပ္အားေပး ကူညီေပးတယ္လို႔ ၾကားရတဲ့အတြက္ သူတို႔ကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ပထမေန႔ တစ္ရက္တာမွာ ၿခံဳၿပီးေတာ့ ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ KIA အဖြဲ႕အစည္း ဖက္က အဆိုျပဳခဲ့တဲ့ ေခါင္းစဥ္ႏွစ္ခု ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီက အဆိုျပဳခဲ့တဲ့ ေခါင္းစဥ္ ေလးခုကို ပဏာမအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးခ်က္ေတြမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ အေနနဲ႔ ျပန္လည္ ရွင္းလင္းတဲ့အခါမွာ အမ်ားစုက သူတို႔အေနနဲ႔ မူအားျဖင့္ သေဘာ တူတယ္၊ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ညႇိႏိႈင္းဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာကို သိရပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း သူတို႔အေနနဲ႔ ဗဟိုေကာ္မတီကို ျပန္လည္ အေၾကာင္းျပန္ဖို႔နဲ႔ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးဖို႔ အခ်ိန္ လိုအပ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းၾကားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးတဲ့ ပထမ ေခါင္းစဥ္ေတြၿပီးေတာ့ ေန႔လယ္္ ၁ နာရီမွာ ေဆြးေႏြးပြဲကို ခဏ ရပ္နားပါတယ္။ ဒီေန႔ညေနပိုင္းနဲ႔ မနက္ျဖန္ မနက္ပိုင္းေတြမွာေတာ့ သီးျခား ေဆြးေႏြးပြဲငယ္ေတြ ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ မနက္ျဖန္ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ KIA က ကခ်င္ ျပည္သူလူထုကို ျပန္လည္ရွင္းျပတဲ့ ပြဲေတြ ေဆာင္႐ြက္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ သိရပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲကိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္။

ပထမေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕ ေန႔လယ္စာကို ႏွစ္ဖက္ ေဆြးေႏြးပြဲ အဖြဲ႕အစည္းေတြ Observer ေတြ၊ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖေတြ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ေတြ အတူတကြ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ စားသုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ညပိုင္းမွာလဲ KIA အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႔ ညစာမွာ အားလုံးဝင္ၿပီး ေတာ့ တေပ်ာ္တပါး ရင္းရင္းႏွီးႏွီး သုံးေဆာင္ၾကပါတယ္။ တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ ပဋိပကၡေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ဆိုတာ ယုံၾကည္မႈေတြ ပိုရဖို႔ လိုပါတယ္။

အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ ႐ိုးသားမႈ ရွိဖို႔လိုတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီလို ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မၾကာခဏ ေဆာင္႐ြက္ေပးရင္ေတာ့ ျပႆနာေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ၿပီးေတာ့ အားလုံး လိုခ်င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီကို အဆင့္လိုက္ သြားႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲကေနၿပီးေတာ့ ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ ရလဒ္ေတြရဖို႔ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ယုံၾကည္မႈ ရွိလာပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကပါဦးမယ္။

ျမစ္ႀကီးနားၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဒုတိယေန႔

(2013 May 29)

ဒီေန႔ နံနက္ပိုင္းမွာ ၈ နာရီက ၉ နာရီ မိနစ္ ၃၀ အထိ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိတဲ့ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး အပါအဝင္ တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ KIO အဖြဲ႕အစည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္နဲ႔ တပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြ တစ္နာရီ ၃၀မိနစ္ၾကာ သီးျခား ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျပန္ထြက္လာၿပီး တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေစာင့္ေနတဲ့ မီဒီယာမ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးက လိုအပ္တဲ့ အေျဖတခ်ဳိ႕ ရခဲ့ၿပီး ဆက္လက္ ညႇိႏိႈင္းဖို႔ က်န္ေနေသးတယ္။ က်န္တာေတြကိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔က်ရင္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းက ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၿပီး အားလုံးကို ရွင္းျပမယ္လို႔ ေျဖၾကားခဲ့တာကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ sideline meeting/Informal meeting ေတြကေနၿပီးေတာ့ အဆုံးအျဖတ္ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္တာမ်ဳိးကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ Formal meeting ေတြကေနၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ေပး ႏိုင္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္ ဖတ္ဖူး မွတ္ဖူးပါတယ္။

အဲ့ဒါၿပီးေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕ေပၚမွာ အေျခစိုက္တဲ့ KBC လို႔ အမည္ရတဲ့ ကခ်င္ ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္ (Kachin Baptist Council) ကို ေရာက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး သိကၡာေတာ္ရ ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးခလမ္ဆမ္ဆၶဓ္ ဦးစီးၿပီးေတာ့ အဖြဲ႕ဝင္ေတြက ႀကဳိဆိုပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီက ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနမႈကို အေလးထား ရွင္းျပပါတယ္။ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းအေနနဲ႔ေတာ့ stakeholders ေတြအားလုံး ပူးေပါင္း ပါဝင္ဖို႔ လိုတယ္၊ KBC လို ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း ဒီမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေတာ့ ပို ျမန္ဆန္မယ္ဆိုတာကို ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုး ေျပာတဲ့အထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ျပည္သူလူထု အသံကို ဂ႐ုျပဳ အေလးထားၿပီးေတာ့ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ ႀကဳိးစား ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္ဆိုတာကို ေျပာသြား ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီေန႔ နံနက္ပိုင္းမွာ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ လိုအပ္တဲ့ အေျဖတခ်ဳိ႕ကို ရခဲ့ၿပီး ျဖစ္တယ္။ ဆက္လက္ၿပီး အေသးစိတ္ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးဖို႔ အခ်က္ေတြလည္း က်န္ပါေသး တယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ KBC ဘက္က ေခါင္းေဆာင္ ၃၀ ေက်ာ္က ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ပါတယ္။ KBC ဘက္က ရွင္းျပတဲ့ အထဲမွာေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္း ေျမာက္ျမားစြာထဲမွာ လူေပါင္း တစ္သိန္းခန္႔ ရွိတဲ့အထဲမွာ KBC ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအဖြဲ႕ဝင္ ခုနစ္ေသာင္းေလာက္ ပါတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔နဲ႔ အဓိက ဆက္စပ္ေနပါတယ္လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ေဆြးေႏြးၿပီး သူတို႔ရဲ႕ အယူအဆ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚမွာ သူတို႔ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ ပုံစံကိုလည္း ရွင္းျပပါတယ္။

ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ျပန္လည္ ရွင္းျပတဲ့အခါမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွာ KNU အပါအဝင္ အားလုံးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ တပ္မေတာ္ စစ္ေဆး႐ုံမွာ ေျချပတ္၊ လက္ျပတ္ေတြ တပ္မေတာ္သား Case ေတြ မရွိတဲ့အတြက္ ဗီဒီယိုျပၿပီး သင္ရတာမ်ဳိး ရွင္းျပၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တစ္ရက္ ရရင္ ေကာင္းတယ္၊ ႏွစ္ရက္ ရရင္ ပိုေကာင္းတယ္၊ ရက္ေပါင္း မ်ားစြာ ရရင္ ပိုေကာင္းၿပီးေတာ့ ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရင္ သိပ္ကို ေကာင္းမွာပဲ၊ သူ႔အေနနဲ႔ အထူး ႀကဳိးစား ေဆာင္႐ြက္ပါမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီေန႔ ဒုတိယေန႔မွာေတာ့ KIO အဖြဲ႕အစည္း အေနနဲ႔ သီးျခား ျပည္သူလူထုေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံတဲ့ ပြဲေတြ၊ မစၥတာ နမ္ဘီးယားနဲ႔ ကခ်င္လူထု ေတြ႕ဆုံတဲ့ပြဲေတြ အပါအဝင္ တစ္ဖက္မွာလည္း ေတြ႕ဆုံပြဲ ေျမာက္ျမားစြာ လုပ္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ၾကားရပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တတိယေျမာက္ေန႔ကို ေဆြးေႏြးပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြကိုေတာ့ Agreement အဆင့္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရွစ္ႀကိမ္တိုင္ခဲ့တဲ့ ဦးေအာင္မင္းရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေရႊလီမွာ လုပ္ခဲ့ႏိုင္တဲ့ Statement တစ္ႀကိမ္၊ အစည္းအေဝး မွတ္တမ္းထုတ္တဲ့ တစ္ႀကိမ္၊ ဒီ ႏွစ္ႀကိမ္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ၿပီး Agreement အဆင့္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ တစ္ခါမွ် လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။

ကခ်င္ ျပည္သူလူထု အားလုံးကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေတာ္ကို လိုခ်င္တယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒီရက္ပိုင္းထဲမွာ ထိေတြ႕ ေဆြးေႏြးတဲ့သူ အားလုံးဆီက သိရတဲ့အတြက္လည္း ဆႏၵအားလုံးက တူညီလ်က္ ရွိၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းမွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ Myanmar Peace Centre က လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က ဦးခက္ထိန္နမ္နဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ေဒၚဒြဲဘူတို႔နဲ႔ ႏွစ္နာရီ မိနစ္ ၃၀ ေက်ာ္ၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ၿငိမ္ခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေပၚ အျမင္ ကခ်င္ေဒသ တြင္းဆိုင္ရာ ရွင္းျပခ်က္ေတြကလည္း အေတာ့္ကို စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေဆာင္႐ြက္ေနတာနဲ႔ သူတို႔ လုပ္ႏိုင္တာေတြကိုလည္း ညႇိႏိႈင္း ပါဝင္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းေတြ ကိုလည္း ႏွစ္ဖက္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာ ပိုေကာင္းတဲ့ ရလဒ္ေတြရဖို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အခုခ်ိန္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ပိုရွိေနပါတယ္။

ျမစ္ႀကီးနားၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ တတိယေန႔

ကြၽန္ေတာ္တို႔ လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ။
ေဆြးေႏြးပြဲ တတိယေန႔မွာ ခါတိုင္းလိုပဲ ၉ နာရီမွာ စပါတယ္။ ဒီေန႔ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အသီးသီး ေျပာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔က ျပည္ေထာင္စုဘက္က ေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးလိုတဲ့ Agenda ေလးခ်က္၊ ေမလ ၅ ရက္ေန႔က KIO အဖြဲ႕အစည္းဖက္က ေပးပို႔ ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးလိုတဲ့ ႏွစ္ခ်က္၊ ဒီ ေျခာက္ခ်က္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြး ၿပီးတဲ့အခါမွာ ျပည္ေထာင္စုဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့၊ လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ဖြယ္ရာရွိတဲ့ Agreement အၾကမ္းကို အဆိုျပဳပါတယ္။ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ေတြကို KIO ဘက္က ထပ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ အဖြဲ႕အတြင္းမွာ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ဖို႔၊ သူတို႔ CEC ကို အေၾကာင္းျပန္ဖို႔အတြက္ အစည္းအေဝးကို ခဏ ရပ္နားပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္အေနနဲ႔ KIO ဘက္က အာမခံခ်က္ တစ္ခုအေနနဲ႔ အထူး အေလးထားလိုတာက အနာဂတ္မွာ၊ Political Dialogue လုပ္တဲ့အခါမွာ Federalism အပါအဝင္ အျခား ေဆြးေႏြးမယ့္ အခ်က္ေတြအတြက္ လမ္းဖြင့္ထားဖို႔ အဓိကပါပဲ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္နားလည္ သေလာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတအေနနဲ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ Political Dialogue လုပ္မယ္ဆိုတာကို ကတိေပးၿပီးသား ျဖစ္တယ္။ ေဆြးေႏြးစရာေတြ အားလုံးကို အားလုံး ပါဝင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးမွာ ေဆြးေႏြးဖို႔ လမ္းဖြင့္ေပးၿပီးသား ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းလည္း ေရာက္တဲ့ေနရာမွာ ရွင္းျပခဲ့တဲ့အတြက္ ဒါဟာ သီးျခား ေပၚလစီတစ္ခု ခ်ဖို႔ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ က်ၿပီးသား ေပၚလစီလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒီေန႔လည္း Formal meeting မဟုတ္တဲ့ sideline မွာ သီးျခား ေတြ႕ဆုံ တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္အဆင့္ ပြဲေတြလည္း ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့ပါတယ္။ သံုးရက္တာ ကာလအတြင္းမွာ ဒီလိုမ်ဳိး တံခါးပိတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲေပါင္း သုံး၊ ေလးႀကိမ္ ေလာက္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါတယ္။

Informal ေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ Video Camera လည္း ေထာင္မ႐ိုက္ထား၊ Recorder ေတြနဲ႔လည္း အသံ ဖမ္းမထားတဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးတဲ့သူေတြက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးရတဲ့အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ ယုံၾကည္မႈရွိတယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ၂ နာရီ ၁၅ မိနစ္မွာ ျပန္စပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုဘက္က အဆိုျပဳထားတဲ့ Agreement Draft ေတြကို KIO ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ တစ္ပုဒ္ခ်င္း ျပင္တဲ့ဟာ တခ်ဳိ႕ ရွိပါတယ္။ ထပ္ျဖည့္တာ တစ္ပိုဒ္ ရွိပါတယ္။ စုစုေပါင္း Agreement ထဲမွာ အခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးဖို႔ ႏွစ္ဖက္ သေဘာတူၾကပါတယ္။ မြန္းလဲြ ၂ နာရီ မိနစ္ ၃၀ မွာ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ သေဘာတူလိုက္တဲ့အတြက္ လက္မွတ္ထိုးတာ ျပင္ဆင္ဖို႔ အခ်ိန္အတြက္ အစည္းအေဝးကို ေခတၱ ထပ္မံ ရပ္နားရပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ သေဘာတူ လက္ခံတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေတာ့္ကို ဝမ္းသာသြားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္း သာမန္ ႏိုင္ငံသားေတြထဲကလို လူသားတစ္ေယာက္သာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ့္ မွာလည္း အားနည္းခ်က္ေတြ၊ ဝမ္းသာ ဝမ္းနည္းမႈေတြ၊ စိတ္ဓာတ္ တက္တာ က်တာေတြ ရွိတာပါပဲ။ KIO ဘက္က ဒါေတြအားလုံး သေဘာတူတယ္၊ လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတဲ့အခါမွာ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ Myanmar Peace Centre လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ အေနနဲ႔ ဒီအစည္းအေဝးျဖစ္ဖို႔ လအတန္ၾကာ လက္ေထာက္မ်ား ေနရာက ႀကဳိးစားခဲ့ရတဲ့ ညႇိႏိႈင္းခဲ့ရမႈ၊ မ်ားလွတဲ့ ဖိအားေပးမႈေတြ ၾကားကေနၿပီး ေတာ့ ဒီလို ရလဒ္ထြက္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြအားလုံး ပင္ပန္းခဲ့ရက်ဳိးနပ္တဲ့ အတြက္ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဂုဏ္ယူ ဝမ္းေျမာက္မိပါတယ္။

ဒီကေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ တတိယရက္ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မတီနဲ႔ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) အၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ကို ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မြန္းလဲြ ၃နာရီ ၄၅ မိနစ္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲ စတင္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ။ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြအျပင္ တက္လာတဲ့ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ရွစ္ဖြဲ႕ကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ရွစ္ဦး၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ PRC ကိုယ္စားျပဳတဲ့ သူ တစ္ဦးစီ၊ ရပ္မိရပ္ဖ ကိုယ္စားျပဳ တစ္ဦးနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး တို႔လည္း ပါဝင္ လက္မွတ္ ေရးထိုးပါတယ္။

ဒီေန႔ ေရးထိုးခဲ့တဲ့ Agreement ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မွာ မွတ္တိုင္ တစ္ခု၊ သမိုင္းဝင္မႈ တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ၿပီလို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ထင္မိပါတယ္။ ႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ပဋိပကၡေတြ ျပင္းထန္တဲ့ အခ်ိန္မွာ စုစုေပါင္း (၁၂) ႀကိမ္ခန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မွတ္သားဖူးပါတယ္။ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕အေနနဲ႔ ရွစ္ႀကိမ္ တိုင္တိုင္ ေဆြးေႏြး ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရွစ္ႀကိမ္လုံး ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ပါဝင္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ပထမ (၅) ႀကိမ္မွာေတာ့ ေတြ႕ဆုံၿပီး ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ ႀကဳိးစားရတဲ့ အဆင့္သာ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ဘာမွ Statement မထုတ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ေရႊလီမွာ လုပ္တဲ့ (၆)ႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာ Statement တစ္ေစာင္ ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။ (၇) ႀကိမ္ေျမာက္ ေရႊလီမွာ လုပ္တဲ့ အႀကိမ္မွာ Statement နဲ႔ အစည္းအေဝး အစီရင္ခံစာ ထုတ္ႏိုင္ၿပီးေတာ့ ဒီပြဲမွာက်မွ သေဘာတူညီခ်က္ (Agreement) ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပုံစံတစ္ခုအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၂ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းမွာ ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ ရတဲ့ Agreement ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ KIO အဖြဲ႕အေနနဲ႔ အလုံးစုံ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတာ မဟုတ္ေသာ္လည္း သူတို႔ရဲ႕႐ုံးနဲ႔ Technical Team ကို ျမစ္ႀကီးနားမွာ ထားလို႔ရပါၿပီ။ သူတို႔ Technical Team နဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီဘက္က Techincal Team ေတြ အရင္ ညႇိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးၿပီး ေနာက္တစ္ေခါက္ အစည္းအေဝးကို တစ္လေလာက္ အတြင္းမွာ ျပန္ေခၚႏိုင္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အစစအရာရာ အားလုံး အဆင္ေျပရင္ေတာ့ လာမယ့္ ဇြန္လ ကုန္ေလာက္၊ ဇူလိုင္လ ေလာက္မွာ KIO နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီတို႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္စရာ ရွိပါတယ္။

ဒါေဆာင္႐ြက္ၿပီးရင္ေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးကို ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ လႊမ္းၿခံဳတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးကိုလည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ေဆာင္ရြက္ေကာင္း ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေတြၿပီးရင္ေတာ့ Political Dialogue အတြက္ Frame Work ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ညႇိႏိႈင္းဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၁၇/၁၊ ၁၇/၂ေတြလို ပုဒ္မကို ျဖဳတ္လို႔မရေပမယ့္ မတရားအသင္း ေၾကညာထားတာေတြ ကိုေတာ့ ျဖဳတ္လို႔ ရႏိုင္ဖြယ္ရာ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ေနာက္မွာေတာ့ Political Dialogue အတြက္ တံခါးေပါက္ က်ယ္က်ယ္ ဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့ သေဘာလို႔ မွတ္ယူပါတယ္။

Political Dialogue ဘယ္ေလာက္ၾကာမယ္ မၾကာဘူးဆိုတာကေတာ့ Stakeholders ေတြ Players ေတြေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ဒီ Political Dialogue မွာ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က တစ္ဖြဲ႕ခ်င္း အလိုက္၊ တစ္စုခ်င္းအလိုက္ ျဖစ္ခ်င္တာေတြ အားလုံးကို ညႇိႏိုင္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ မတူေသာ္လည္း ခပ္ဆင္ဆင္ ရွိမွာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလုံး ဝိုင္းၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အားထည့္ၿပီး အလုပ္ လုပ္ၾကဖို႔ လိုၿပီလို႔ တိုက္တြန္း ႏိႈးေဆာ္ပါရေစ။

ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ေအာင္ျမင္မႈကို လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ Agreement ေတြနဲ႔အတူ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဆီကို ေပးပို႔ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတအေနနဲ႔ ဒီ Agreement ေတြ အားလုံးကို ဒီေန႔ က်င္းပတဲ့ Cabinet အစည္းအေဝးမွာ ျပန္လည္ ဖတ္ၾကား ရွင္းျပခဲ့ၿပီးေတာ့ ဂုဏ္ယူ ဝမ္းေျမာက္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဖက္ ပါဝင္ခဲ့သူ အားလုံးကို ခ်ီးက်ဴးေၾကာင္း ဂုဏ္ျပဳခဲ့တယ္လို႔ ဒီေဆြးေႏြးပြဲထဲမွာ ပါတဲ့ ဝန္ႀကီး တစ္ဦးက ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ျပန္ရွင္းျပတယ္။ ညပိုင္းမွာေတာ့ ဒီေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ေအာင္ျမင္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ ညစာစားပြဲ တစ္ခုကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္။

ႏွစ္ဖက္ ေဆြးေႏြးပြဲ အဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႔ အတူတူ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ Observer ေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ကေတာ့ အားလုံးက အေရးႀကီးတဲ့ အလုပ္တစ္ခု ၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့သလို အားလုံးကလည္း ေက်နပ္ စိတ္ခ်မ္းသာ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အားလုံးကေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ မ်က္ႏွာနဲ႔ ေတြ႕ရတာ တကယ္ကို ဝမ္းသာဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီ ညစာစားပြဲမွာပဲ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ေတြ ေပးတဲ့အထဲမွာ ထူးထူးျခားျခား တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က KIO အဖြဲ႕အစည္းကို ေပးတဲ့ လက္ေဆာင္ကို တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကိုယ္စား ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ကို ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ဆုံး ညစာစားပြဲကိုေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုင္းမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တဲ့ အထူးစစ္ဆင္ေရး အဖြဲ႕မွဴးအေနနဲ႔ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အုန္းျမင့္ (အခုေတာ့ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီး) ကစၿပီး ကခ်င္သီခ်င္းဆိုၿပီး ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြ အကုန္လုံးကလည္း ဝုိင္းဆိုၾကတာ ေပ်ာ္စရာပါ။ ကခ်င္ သီခ်င္းႏွစ္ပုဒ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီေန႔ ညစာစားပြဲကို သိမ္းလိုက္ၾကပါတယ္။ အဓိပၸာယ္ကို ကြၽန္ေတာ္နားမလည္ေပမယ့္ နားေထာင္ရတာ ဒီေန႔ ရလဒ္ေပၚ မွာ အားလုံးက ဝမ္းသာ ေက်နပ္တဲ့အတြက္ ဒီသီခ်င္းက အေတာ္ကို အသက္ဝင္တယ္လို႔ ထင္မိ ပါတယ္။

ဒီေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ လာမယ့္ ႏွစ္ပတ္၊ သုံးပတ္အတြင္း ႏွစ္ဖက္က Technical Team တို႔ဟာ ျမစ္ႀကီးနားမွာ ျပန္ဆုံႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ Techical Team ႏွစ္ဖြဲ႕ ေဆြးေႏြးၿပီးတဲ့ေနာက္ မဂြၽယ္ခန္းမမွာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိတဲ့ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါဝင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး (Ceasefire)ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ မိခင္အ႐ြယ္၊ သမီးအ႐ြယ္၊ ေျမးအ႐ြယ္ ရွိေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ဝန္းလုံးက တိုင္းရင္းသား ေသြးခ်င္းေတြ အားလုံးရဲ႕ဘဝေတြ လုံၿခံဳ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈရွိဖို႔၊ ပိုေကာင္းတဲ့ ျမန္မာ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခင္ဗ်ားတို႔ ႏိုင္ငံသားေတြအားလုံး အျပဳသေဘာ ေဆာင္ၿပီး ဝုိင္းဝန္း ႀကဳိးပမ္း ေဆာင္႐ြက္ၾကမယ္ဆိုရင္ အားလုံး ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ မေဝးႏိုင္ေတာ့ပါ။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ပါဝင္သူအားလုံးကို ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးအေနနဲ႔ အထူး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Credit To  thevoicemyanmar