စစ္ပြဲႏွင့္ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ

(ဝီလ်ံမ္ဟိတ္ဂ္)

ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဝီလ်ံမ္ဟိတ္ဂ္၏ ကြန္ဂိုဒီမုိကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားထားသည့္ ေဆာင္းပါးကို The Voice သို႔ သီးသန္႔ ေပးပို႔ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
အယ္ဒီတာ

ျမန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို အလြန္ခက္ခဲေစသလို အၾကမ္းဖက္မႈအသစ္ တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္သည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္း မရွိဘဲ ပဋိပကၡတစ္ရပ္ကို အဆံုးသတ္ၿပီး စစ္ေဘးဒဏ္သင့္ လူ႔ေဘာင္မ်ားကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ ကမၻာႀကီးက အလြန္အမင္းအားထုတ္ ေလ့ရွိပါသည္။

စစ္ပြဲျဖစ္ေနစဥ္ အတြင္း မုဒိမ္းမႈႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ အဆုိပါ အေၾကာင္းရင္း မ်ားအနက္မွ တစ္ခုပင္ ျဖစ္ေလသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ပတ္က ကြၽန္ေတာ္သည္ ကြန္ဂိုဒီမုိကရက္တစ္ သမၼတ ႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ရာ မုဒိမ္းက်င့္ခံရသည့္ ငါးႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးငယ္ တစ္ဦး၏ ဓာတ္ပံုတစ္ပံုကို ကြၽန္ေတာ့္အား ေပးခဲ့ၾကသည္။ ဒုကၡသည္စခန္း မွသည္ ေဆး႐ံုမ်ားအထိ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး တရားမွ်တမႈအတြက္ တုိက္ပြဲဝင္ ေနသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာတြင္ အဖ်က္ဆီးခံရေသာ ဘဝမ်ား၊ မိသားစုမ်ားႏွင့္ မေတြ႔ရေအာင္ ခြဲထားခံရသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ ကြဲကြာက်ဳိးပ်က္ကုန္ၾကေသာ မိသားစုမ်ား၊ ထင္းရွာရင္း အတုိက္ခိုက္ခံခဲ့ရၿပီး အသက္ကိုရန္ရွာႏုိင္သည့္ ေရာဂါဘယအမ်ဳိးမ်ဳိး၏ ထုိးႏွက္မႈကို ခံစားထားၾကရသည့္ သားေကာင္မ်ား စသည္တို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ ဇာတ္လမ္းမ်ားကို တစ္မ်ဳိးၿပီး တစ္မ်ဳိး မ႐ိုးေအာင္ ၾကားခဲ့ရေလသည္။ ထုိသို႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ား လက္ရဲဇက္ရဲ ရွိေနၾကသည့္ ရွက္ဖြယ္လိလိ အေနအထားတြင္ သူတုိ႔သည္ “ပံုမွန္ဘဝမ်ား” ၌ ဆက္လက္ ရွင္သန္ေနၾကဆဲလည္း ျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္အတြင္း ေဘာ့စနီးယားမွသည္၊ ရဝမ္ဒါ၊ လစ္ဗ်ားမွသည္ ဆီယာရာ လီယြန္အထိ အဓိကပဋိပကၡမ်ား အမ်ား အျပား၌ ႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္ မ်ားကိုျဖစ္ေစ၊ လူမ်ဳိးစုအုပ္စု တစ္ခုလံုးကိုျဖစ္ေစ၊ ဘာသာေရး အုပ္စုတစ္ခုလံုးကိုျဖစ္ေစ အနာတရျဖစ္ေစရန္ မုဒိမ္း က်င့္ျခင္းအား တမင္ရည္ရြယ္ေသာ လက္နက္တစ္ခုအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ရရွိ သြားခဲ့ေသာ ဒဏ္ရာအနာတရ မ်ားမွာ အလြယ္တကူေျပေပ်ာက္ သက္သာမသြားသလို ထင္က်န္ရစ္ေသာ အမာရြတ္မွာလည္း ဘယ္ေတာ့မွ် ေပ်ာက္ပ်က္သြားေတာ့မည္ မဟုတ္ပါေခ်။ ယင္းအစား အဆိုပါဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္မ်ားက မိသားစုမ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္တတ္သလို ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္း မ်ားကိုလည္း လံုးပါးပါးသြားေစႏိုင္သည္။

ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းသည္မွာ အလားတူ ဇာတ္လမ္းမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားကို အထိတ္အလန္႔ျဖစ္ေစရန္ တင္ကူးရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အရပ္သူအရပ္သားမ်ား မုဒိမ္းက်င့္ခံ၊ အႏွိပ္စက္ခံရျခင္း ႏွင့္တကြ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ေသြးပ်က္စရာေကာင္းလွသည့္ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနရာ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံတြင္ ယေန႔ထပ္မံ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းပင္ ျဖစ္ေလသည္။

ဤစိန္ေခၚမႈကို တုံ႔ျပန္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္မွာ လူ႔သိကၡာကို သက္ဝင္ ယံုၾကည္ၾကသည့္ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံမ်ားမွ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ကြၽႏု္ပ္တို႔၏ တာဝန္ျဖစ္ေလသည္။ ဤမွ် ပက္စက္လွသည့္ ရာဇဝတ္မႈ ကို ဟန္႔တားရန္ ႀကိဳးပမ္းသင့္သလို စစ္ပြဲ၏ လက္နက္တစ္ခုအျဖစ္ မုဒိမ္းမႈ ကို အသံုးျပဳျခင္းကိုလည္း အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းရန္ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္သာ ျဖစ္သည္။

ယင္းမွာ လြယ္ကူေသာလုပ္ငန္းတစ္ခု မဟုတ္သလုိ အတားအဆီး မ်ားလည္း မ်ားစြာရွိေနပါသည္။

ပထမဆံုးမွာ သားေကာင္မ်ား၏ ေၾကာက္စိတ္ႏွင့္ ရွက္ရြံ႕မႈပင္ ျဖစ္ေလသည္။ မုဒိမ္းက်င့္ခံခဲ့ရျခင္းႏွင့္ တြဲဖက္ေနသည့္ အမည္းစက္ စြန္းထင္းမႈေၾကာင့္ ထုိသူတုိ႔မွာ လူေရွ႕သို႔ ထြက္လာရန္ ဝန္ေလးေနတတ္ၾကသည္မွာ နားလည္ ေပးႏုိင္ပါသည္။ သားေကာင္မ်ား ရရွိသင့္သည့္ စာနာမႈရွိေသာ ႐ုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အရေရာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရပါ ပံ့ပိုးမႈမ်ားမရွိျခင္းက ဝန္ေလးမႈကို ပိုမိုဆိုးရြာ လာေစျပန္ပါသည္။

ဒုတိယမွာ တရား႐ံုး အမႈအခင္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳႏုိင္ေသာ သက္ေသခံ အေထာက္အထားမ်ား စုေဆာင္းရန္ ခက္ခဲမႈျဖစ္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေသာ တရားစြဲဆုိအေရးယူမႈ မ်ားမွာ မဆုိစေလာက္ အနည္းငယ္မွ်သာ ရွိခဲ့ေလသည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွစတင္ၿပီး ယေန႔အထိ ကြန္ဂိုဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံတည္းတြင္ပင္ မုဒိမ္းက်င့္ခံခဲ့ရေသာ အမ်ဳိးသမီးေပါင္း ၅၀၀,၀၀၀ (ငါးသိန္း) မွ် ရွိခဲ့ၿပီး ယင္းတုိ႔အနက္မွ အလြန္ေသးမႊားလွေသာ ပမာဏသာ လွ်င္ တရား႐ံုးသို႔ ေရာက္ခဲ့ေလသည္။ ထုိအခ်က္က လက္ရဲ ဇက္ရဲႏုိင္လွသည့္ အစဥ္အလာတစ္ရပ္ကုိ ပုိမိုအားေကာင္း လာေစခဲ့ေပသည္။

တတိယအခ်က္မွာ ပဋိပကၡကို တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက မုဒိမ္းမႈကို အဆြယ္အပြားကိစၥ တစ္ခုအျဖစ္ ကိုင္တြယ္ေလ့ရွိၾကျခင္း ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ရလဒ္အျဖစ္ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၾကၿပီး ဘ႑ာေငြေထာက္ပံ့မႈ မွာလည္း မလံုေလာက္သည့္ အခါ မလံုေလာက္၊ မေပးဘဲထားလိုက ထားျဖစ္ေနကာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ား မွာလည္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွား ႏိုင္ေနၾကေပေတာ့သည္။

ေနာက္ဆံုး အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူ မ်ားအား လက္ေတြ႔ကူညီ ေထာက္ပံ့ေနၾကသည့္ ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေဒသခ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရး ကာကြယ္သူမ်ားထံမွ ပံ့ပိုးမႈ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရွိျခင္းပင္ ျဖစ္ေလသည္။ ရလဒ္အေနျဖင့္ ထိေရာက္စြာ တံု႔ျပန္ရန္ အဆိုပါ အဖြဲ႕မ်ားမွာ ဘ႑ာေငြလံုေလာက္စြာ မရွိၾကဘဲ အမွန္တကယ္ပင္ အခက္ႀကံဳ ေနၾကရေလသည္။

ဤအတားအဆီးမ်ား အားလံုးကို ေအာင္ျမင္စြာ ေက်ာ္လႊားေျဖရွင္း ႏိုင္သလို ေက်ာ္လည္း ေက်ာ္လႊားေျဖရွင္း ၾကရမည္သာ ျဖစ္ေလသည္။

လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡတြင္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ အဆံုးသတ္ေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ အဆိုပါၾကမ္းၾကဳတ္လွေသာ ရာဇဝတ္မႈ မ်ားအတြက္ တာဝန္ခံမႈ မရွိျခင္းကို ကိုင္တြယ္ရန္ႏွင့္ သားေကာင္မ်ားကို ျပည့္စံုက်ယ္ျပန္႔စြာ ပံ့ပိုးမႈ ရရွိလာေစရန္ ေဆာင္ရြက္လိုေသာ ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ တူညီေသာ သႏၷိ႒ာန္ကို ေဖာ္ျပသည့္ သမိုင္းဝင္ႏိုင္ငံေရး ေၾကညာခ်က္ တစ္ရပ္ကို သေဘာတူလာေစရန္ ဂ်ီ ၈ (အခ်မ္းသာဆံုး ႏိုင္ငံရွစ္ႏိုင္ငံ) မွ မိတ္ေဆြ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားကို ယခုတစ္ပတ္တြင္ ကြၽန္ေတာ္ ေမတၱာ ရပ္ခံသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။

မုဒိမ္းမႈႏွင့္ ျပင္းထန္ေသာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈတို႔မွာ ဂ်နီဗာ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားကို ဆိုးဆိုးရြားရြား ေဖာက္ဖ်က္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ားအတြက္ ပိုမို မ်ားျပားေသာ ဘ႑ာေရးေထာက္ပံ့မႈႏွင့္ ေရရွည္ေထာက္ပံ့မႈ၊ လိင္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္းမ်ား အတြက္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိထားေသာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ မ်ားကို ျပ႒ာန္းေပးမည့္ ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းတစ္ရပ္ကို ပံ့ပိုးေပးျခင္းတို႔ အပါအဝင္ လက္ေတြ႔က်ၿပီး က်ယ္ျပန္႔ေသာ ကတိကဝတ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ရရွိရန္ ကြၽန္ေတာ္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။

သက္ေသခံအေထာက္အထား စုေဆာင္းျခင္းကို ပိုမိုေကာင္းမြန္လာ ေစၿပီး တရားစြဲဆို အေရးယူမႈမ်ား ပိုမိုေပၚေပါက္လာေစရန္ အဆိုပါ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ေရးဆြဲထားပါသည္။ ယင္းတို႔က အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ား လူေရွ႕ထြက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ျဖစ္ၿပီး သားေကာင္မ်ား အေနျဖင့္ သူတို႔၏ဘဝမ်ားကို လူ႔သိကၡာႏွင့္အညီ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ ယူရန္ လိုအပ္သည့္ ေရရွည္ပံ့ပိုးမႈမ်ား မလြဲမေသြ ရရွိလာေစပါလိမ့္မည္။ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕၌ အလွမ္းက်ယ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ ရရွိလာလိမ့္မည္ဟု ကြၽန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ ရွိပါသည္။

ဤသည္မွာ အစသာျဖစ္ပါေသးသည္။ ကုလသမဂၢတြင္ လည္းေကာင္း၊ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔စြာ လည္းေကာင္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခ်ိန္၌ စစ္ျဖစ္ခ်ိန္ မုဒိမ္းမႈႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈကို ဆန္႔က်င္တိုက္ဖ်က္ေရး အတြက္ ခိုင္မာေသာ ႏိုင္ငံတကာမဟာမိတ္ တစ္ရပ္ကို ထူေထာင္ယူသည့္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္တစ္ရပ္အျဖစ္ ဂ်ီ ၈ မွ ပံ့ပိုးမႈကို အသံုးျပဳသြားၾကပါမည္။

ဂ်ီ ၈ သည္ ကမၻာ့စီးပြားေရး အေကာင္းဆံုးႏိုင္ငံမ်ား အနက္မွ တခ်ဳိ႕ကို ကိုယ္စားျပဳလ်က္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံတကာ လက္လွမ္းမီမႈ ႀကီးမားစြာရွိသလို ေပါင္းစပ္ထားသည့္ ၾသဇာလည္း ရွိပါသည္။ အဆိုပါအဖြဲ႕၏ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားက တူညီေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈတစ္ရပ္ အတြက္ ဝိုင္းဝန္း ေဆာင္ရြက္ၾကသည့္အခါ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားသည္ ကမၻာေပၚတြင္ စစ္မွန္ၿပီး တာရွည္ခံသည့္ အေျပာင္း အလဲတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ရွိသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ တာရွည္ခံသည့္ အေျပာင္းအလဲမွာ ေခတ္မီစစ္ေရးမွ အဆိုးရြားဆံုး က႑တစ္ရပ္ကို အဆံုးသတ္ရန္ လည္းေကာင္း၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္းမ်ား ပံုမွန္ ျပန္ေရာက္ရန္ အလြန္ ခက္ခဲေနေစသည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ား အနက္မွ တစ္ခုကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းရန္ လည္းေကာင္း ရည္သန္ထားသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ကို ယခု တစ္ပတ္၌ စတင္ေရးသားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ စစ္ေရးလက္နက္ တစ္ခုအျဖစ္ မုဒိမ္းမႈကို အသံုးျပဳေနၾကသူ မ်ား၏ လက္ရဲဇက္ရဲႏိုင္မႈကို အစိတ္စိတ္ အျမြာျမြာ ၿပိဳကြဲသြားေစရန္၊ ယင္းတို႔ဒဏ္ကို ခံစားထားရေသာ သားေကာင္ မ်ားအား ေနာက္တစ္ႀကိမ္ မည္သည့္အခါမွ် စြန္႔ပယ္မထား ျဖစ္ၾကေစရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္တာဝန္မွာ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါေတာ့သတည္း။

[ပီအက္(စ္)ဗီႏွင့္ ကြန္ဂိုဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ေဆာင္းပါး]
Credit To The Voice Weekly