စာတစ္လံုး ေျပာင္းျပန္လွန္႐ံုျဖင့္ (ေဇယ်သူ)

အဂၤလိပ္ ေဝါဟာရတစ္ခုမွ စာတစ္လုံးကို ေျပာင္းျပန္လွန္႐ုံျဖင့္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ႏုိင္ၿပီ ဆိုလွ်င္ တယ္ဆိုတဲ့စာပါလားဟု ေျပာလိုသူတို႔က ေျပာမည္၊ သို႔မဟုတ္ လြယ္လွခ်ည္လားဟု ဆိုသူတို႔က ဆိုမည္။

ဘယ္စာလုံးလဲ။ Me ပါ။ Me ၏ ေရွ႕စာလုံးကို ေျပာင္းျပန္ လွန္လိုက္လွ်င္ ႊၽန ရပါသည္။ စာရြက္ေပၚတြင္ လုပ္ရသည္မွာ လြယ္သေလာက္၊ စိတ္မွန္းႏွင့္လုပ္ရန္ လြယ္သေလာက္ We ကို Me ေျပာင္းရန္ လက္ေတြ႔တြင္ ခက္လွသည္။ သို႔ေသာ္ ထုိတစ္ခ်က္ ပြင့္သြားလွ်င္ အားလုံးေကာင္းသြားၿပီ။
ကိုယ့္အတြက္သာ ကိုယ္ၾကည့္တတ္သူမ်ားကို Me သမားမ်ား ဟုေခၚသည္။ ကိုယ့္အေၾကာင္းကလြဲၿပီး အျခားသူမ်ားအေၾကာင္း စိတ္မဝင္စားသူသည္ Me ျဖစ္သည္။ ငါစားမယ္၊ ငါေသာက္မယ္၊ ငါေငြရွာမယ္၊ ငါအလုပ္လုပ္မယ္။ ငါငါႏွင့္သာေနသူ ျဖစ္သည္။ ထို Me သည္ လမ္းမေပၚတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္လွ်င္ပင္ လဲေနသူကို ထူေပးရမည့္အစား သက္ေသလိုက္ ေနရမွာ စုိးေသာေၾကာင့္ အိမ္တံခါး ပိတ္ကာ ေခ်ာင္းၾကည့္ေနသူ ျဖစ္သည္။ ရပ္ေရးရြာေရး ေဝးေဝးက ေရွာင္သူျဖစ္သည္။
Me တို႔ မသိသည္က မိမိပတ္ဝန္းက်င္၊ ႏုိင္ငံယိုယြင္းလွ်င္ မိမိလည္း အက်ဳိးယုတ္မည္ကို။ လူတို႔သည္ အုပ္စုဖြဲ႕ ေနတတ္သည့္သတၱဝါ Social Animal ျဖစ္သည္။ အုပ္စုဖြဲ႕ေနလွ်င္ မိမိအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးရမည္ ဆိုသည္ကို ေရွးဦးလူတို႔ ေကာင္းေကာင္းသိသည္။ အိမ္ဝယ္လွ်င္ ပတ္ဝန္းက်င္ ေကာင္းသည့္ေနရာက ေဈးပိုတတ္ျခင္းက ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းမွ မိမိ အတြက္ေကာင္းမည္ကို သိသည့္ လူ႔သေဘာကို မီးေမာင္းထိုးျပေနသည္။ Me တို႔က ထိုေမြးရာပါဗီဇကို ဆန္႔က်င္ေနသေယာင္။ ရပ္ကြက္ထဲတြင္ မိမိအိမ္တစ္လုံးသာ ေကာင္းၿပီး အျခားအိမ္မ်ားက စုတ္ခ်ာေနလွ်င္ မိမိအိမ္ အျမင္လွပါမည္လား။ မိမိက ခ်မ္းသာသေလာက္ ပတ္ဝန္းက်င္က မြဲခ်ာေနလွ်င္ မိမိလုံၿခဳံေရး စိတ္ေအးရမည္လား။

We သမားက Me ႏွင့္ တစ္ဘာသာ။ We သမားသည္ “ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔” ဆိုေသာစကားကို လက္သုံးထားသည္။ We သမား၏ ေအာင္ျမင္မႈ သည္ ငါ့ေအာင္ျမင္မႈ၊ ကြၽန္ေတာ့္ ေအာင္ျမင္မႈမဟုတ္၊ ငါတို႔၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ ေအာင္ျမင္မႈျဖစ္သည္။ သူက ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ကာ လဲေနသူကို ကားမရအရ ငွားကာ ေဆး႐ုံ ပို႔သူျဖစ္သည္။ ရပ္ေရးရြာေရးတြင္လည္း တစ္တပ္တစ္အား ႏိုင္သည့္ဘက္မွ ပါတတ္သည္။ လမ္းျဖတ္ေလွ်ာက္သြားရင္း ကားပ်က္ေနသည္ကို ေတြ႔လွ်င္ ဝိုင္းတြန္းတတ္သူသည္ We ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ဘတ္စ္ကားေပၚတြင္ ထိုင္ခုံရေသာ္လည္း မိမိထက္ ထုိထိုင္ခုံကို ပိုလိုသူမ်ား၊ ဘိုးဘြား၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တို႔ တက္လာလွ်င္ ထေပးရန္ ဖင္ေပါ့သူျဖစ္သည္။ သူသည္ ငါ့ဖို႔ တစ္ဖို႔တည္းသာ ၾကည့္သူမဟုတ္။ အမ်ားအတြက္ ၾကည့္တတ္သည္။

We သမားသည္ စုေပါင္းညီညာ ေအာင္ေၾကာင္းျဖာ သေဘာကို စြဲၿမဲသည္။ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ရျခင္း၊ မရျခင္းကို သူစိတ္ဝင္မစား။ က်ရာေနရာ ကေန ငါတို႔ဟု ဟစ္မည့္သူ။ သူ႔အတြက္ We ကသာ အဓိက။

အဂၤလိပ္ကို ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရေရး Nation Buliding လုပ္ျခင္း စတင္ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္မွာ We အရွိန္ တက္လာမွျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ႏုိင္သည္။ ေရွးဦး ျမန္မာႏုိင္ငံေရးသမား မ်ားသည္ ယခင္က အဂၤလိပ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕တြင္ မိမိရာထူးရေရး၊ လစာေကာင္း ရေရး Me အတြက္သာ ၾကည့္ေနခဲ့သျဖင့္ ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း အရာမေရာက္ခဲ့။ We ကို ဦးထိပ္ရြက္ေသာသူမ်ား ဦးေဆာင္ေသာအခါမွသာ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ သူတို႔၏ ေၾကြးေၾကာ္သံတြင္ We က အထင္းသား။
“ျမန္မာျပည္သည္ တုိ႔ျပည္
ျမန္မာစာသည္ တို႔စာ
ျမန္မာစကားသည္ တို႔စကား
တို႔ျပည္ကိုခ်စ္ပါ
တို႔စာကို ျမတ္ႏိုးပါ
တို႔စကားကိုေလးစားပါ”

ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရျခင္းသည္ We သမားမ်ား ဒုႏွင့္ေဒး ျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ ဆိုသည္မွာ မည္သူမွ် မျငင္းႏုိင္။ တို႔ျပည္ တို႔ေျမ ဟု We ကို တစ္ခဲနက္ေၾကြးေၾကာ္ ေဆာင္ရြက္ေနမွေတာ့ မရခံႏိုင္႐ိုးလား။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ နာဂစ္ ႐ုိက္ခတ္သြားေသာအခါ We အမ်ားအျပားကို ေတြ႔လုိက္ရသည္။ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စား မေနႏုိင္ အျခားသူမ်ားကို တတ္ႏုိင္သမွ် အကူအညီေပးၾကသည္။ ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူက ေငြေၾကး၊ လုပ္အားတတ္ႏုိင္သူက လုပ္အားေပး အပ္ၾကသည္။ မိဘျပည့္စုံေသာေၾကာင့္ ေျခေမြးမီးမေလာင္ လက္ေမြးမီးမေလာင္ေနရသည့္ လူငယ္မ်ားပင္ ရႊံ႕ေတာ ဗြက္ေတာသို႔ဝင္ကာ လုပ္အားေပးၾကသည္။ ေဗာ္လန္တီယာလုပ္တယ္ (Volunteering) ဆိုေသာစကား ျမန္မာလူငယ္မ်ားအၾကား ေရပန္းစားလာသည္။ ေဗာ္လန္တီယာ လုပ္သူမ်ားလွ်င္ ႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အရွိန္ပိုေကာင္းသည္ ဟု ပညာရွင္မ်ားက သုေတသနျပဳ ေတြ႔ရွိထားသည္။ We သမားမ်ားလွ်င္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ရာတြင္ အရွိန္အဟုန္ ေကာင္းလာမည္။

We သမားသည္ တစ္ႏွင့္တစ္ေပါင္းလွ်င္ ႏွစ္ရမည့္အစား ၁၀ ရေအာင္ လက္ေတြ႔လုပ္ေနသူ၊ Synergy Effect ရေနသူျဖစ္သည္။ “Two heads are better than one. Many heads are the best.” ဟု ယုံၾကည္သူ ျဖစ္သည္။ သူသည္ individual ဟု တစ္ကုိယ္ေတာ္ႀကဲမည့္အစား Collective Action စုေပါင္းစြမ္းေဆာင္မႈကို ပိုမိုယုံၾကည္သည္။

We သမားသည္ Inclusive လူတိုင္းကို ဖိတ္ေခၚသည္၊ လူတုိင္း ပါဝင္ေစခ်င္သည္။ သီးသန္႔သေဘာ၊ လူနည္းစုသေဘာ၊ ဟိုလူမပါရ ဒီလူမပါ ရသေဘာ Exclusive သေဘာမရွိ။

Nation Building ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ျခင္းတြင္ We factor က အဓိကက်သည္။ We မရွိလွ်င္ State မျဖစ္ႏုိင္။ Me မ်ား မ်ားေနလွ်င္ ထိုႏုိင္ငံသည္ ပ်က္စီးျခင္းလမ္းေၾကာင္းသို႔ ဦးတည္ေနသည္ဟု လူမႈသိပၸံ ပညာရွင္မ်ားက ဆိုသည္။ အေမရိကန္တို႔ အထီးက်န္ျဖစ္လာ၊ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဆက္ဆံေပါင္းသင္းမႈ နည္းလာသည့္အတြက္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ပီျပင္ေရးအတြက္ အလားအလာ မေကာင္းႏုိင္ဟု နာမည္ေက်ာ္ Bowling alone: the Collapse and Revival of Americal Community “အထီးက်န္ ဘိုးလင္းကစားျခင္းႏွင့္ အေမရိကန္ လူ႔အသိုက္အၿမဳံ ၿပိဳလဲျခင္း၊ ျပန္လည္ထူမတ္ျခင္း” စာအုပ္တြင္ အေမရိကန္ပညာရွင္ ပူတနမ္က သတိေပးခဲ့ရသည္။ ထိုသို႔ အဆက္အဆံနည္းျခင္းသည္ Me မ်ားလာၿပီး We က်ျခင္းသေဘာပင္ ျဖစ္သည္။ We က်လွ်င္ Trust တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယုံၾကည္မႈက်မည္။ Trust က်လွ်င္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အယုံၾကည္ နည္းသြားသည့္အတြက္ အစစအရာရာ လက္တြဲလုပ္မရ။ ထိုအခါ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး အလွမ္းေဝးသြားေတာ့သည္။

We စိတ္ဓာတ္၏ စြမ္းအားကို သိသူမ်ားက We စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္ တင္ေရး ႀကိဳးပမ္းၾကသည္။ အဖြဲ႕အစည္းတြင္ျဖစ္ေစ၊ ႏုိင္ငံတြင္ျဖစ္ေစ We စိတ္ဓာတ္ သြင္းေပးႏုိင္လွ်င္ ႀကိမ္ႏွင့္႐ုိက္ကာ တြန္းအားေပးရန္ မလိုေတာ့။ သူ႔အလုိလို စိတ္ေရာကိုယ္ပါ လုပ္ေဆာင္သြားၾကေတာ့သည္။ အိုဘားမားေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ပြဲခံေအာင္ စြမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္ ကမၻာေက်ာ္ေဆာင္ပုဒ္၊ လူတုိင္း ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ ေရပန္းစားခဲ့သည့္ေဆာင္ပုဒ္တြင္ We ကိုေတြ႔ ႏုိင္သည္။

“Yes, We Can” က်ဳပ္တို႔လုပ္ရင္ ျဖစ္တာေပါ့။ နာမည္ေက်ာ္ Google ကုမၸဏီသည္ ေငြေၾကးအလွ်ံပယ္ သုံးစြဲႏုိင္လ်က္ႏွင့္ We စိတ္ဓာတ္ေပၚေအာင္ ဝန္ထမ္းမ်ားကို စားပဲြခုံမ်ားတြင္ တြဲထိုင္ေစ (Desk Sharing) သည္။ We စိတ္ဓာတ္ တက္လာေစရန္ ျဖစ္သည္။

Me မွ We သို႔ ေျပာင္းျခင္းသည္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးတြင္ ပဓာန က်ေသာ အဆင့္တစ္ဆင့္ ျဖစ္သည္။ နာဂစ္မွ ထြက္ေပၚလာသည့္ We သမားမ်ားေၾကာင့္ စိတ္အားတက္ရေသာ္လည္း Me ၏ ေရွ႕ဆုံးစကားလုံးကို ေျပာင္းျပန္လွန္ပစ္မည့္သူမ်ား အလုံးအရင္းႏွင့္ လုိအပ္ေနပါေသးသည္။

(The Voice Weekly Vol-5, No 13, ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၉ - ၂၅ ထုတ္တြင္ ေဖာ္ျပၿပီးေဆာင္းပါးကို ျပန္လည္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။)