“အစိုးရရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြ မူေဘာင္ကိုေတာ့ သေဘာမတူပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အစိုးရရဲ႕မူေဘာင္မွာက ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ လက္နက္စြန္႔ရမွာျဖစ္တ့ဲအတြက္ လက္မခံႏိုင္ဘူး” ------

ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း RCSS/SSA ဥကၠ႒ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးယြက္စစ္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုျခင္း
------
ေေေေမာင္တာ

ရွမ္းျပည္နယ္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(RCSS/SSA)သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ အေျခစိုက္ထားေသာ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းတြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနေသာ အင္အားႀကီး ရွမ္းတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္ခန္႔က အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ေရးထိုး၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီးေနာက္ RCSS ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသတြင္း ေဒသဖံြ႕ၿဖိဳးေရး၊ စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ျပန္ပုိ႔ေရးႏွင့္ မူးယစ္ဆး၀ါးတိုက္ဖ်က္ေရး တစ္ျပည္လံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကုိ ေၾကညာခဲ့ရာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားအတြက္ (RCSS/ SSA)၏ သေဘာထား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား မည္သို႔ေရွ႕ဆက္သြားရန္ ရည္မွန္းေနသည္ စသည္တို႔ကို RCSS/SSA ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ လြယ္တိုင္းလ်န္းေဒသသို႔သြားေရာက္ကာ RCSS/SSA ဥကၠ႒ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးယြက္စစ္အား ေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားမွ စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ေမး- အပစ္ရပ္လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ပိုင္း RCSS ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသတြင္းမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးစသည္ျဖင့္ေပါ့။ ဘယ္က႑ေတြမွာ သိသိသာသာ ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရွိလာပါလဲ။

ေျဖ- အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတာ ၂ ႏွစ္ေတာ့ရွိၿပီေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တုိးတက္မႈပိုင္းေတာ့ ဘာမွသိသိသာသာ ထင္ထင္ျမင္ျမင္ႀကီးေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ တိုးတက္မႈပိုင္းမျဖစ္လာရတာ အပိုင္းသံုးပိုင္းရွိပါတယ္။ နံပါတ္တစ္ နားလည္မႈေတြကြာျခားေနတယ္။ အပစ္ခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ သေဘာတူဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၃၂ ခ်က္ရွိတယ္။ အဲဒီ ၃၂ ခ်က္ထဲမွာ တပ္မေတာ္ဘက္က လုိက္နာတယ္ဆိုတာ ႏွစ္ခ်က္ေလာက္ပဲရွိတယ္။ ဒါ့အျပင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္အတြင္းမွာ တိုက္ပဲြေပါင္း ၁၄၄ ႀကိမ္ ထပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ စစ္ပဲြေတြျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းက တပ္မေတာ္ဘက္က RCSS အဖဲြ႕၀င္ေတြကို ေတာထဲ၀င္ၿပီး လိုက္ရွာၿပီးေတာ့ ပစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေပမယ့္ နားလည္မႈသေဘာထားေတြကေတာ့ ကဲြလဲြေနေသးတယ္။ ပထမအပစ္ရပ္ဖို႔ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီ RCSS ရဲ႕ စစ္သားေတြရွိတဲ့ေနရာမွာ တပ္ေတြခ်မယ္၊ ေနာက္ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း ေတာထဲ၀င္ရင္ သတင္းေတြျပန္ၾကားေပးဖို႔၊ သတင္းေပးဖို႔ သေဘာတူညီထားၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ RCSS ဘက္ကလည္း ၿမိဳ႕ထဲကိုသြားမယ္၊ လက္နက္ပါမယ္ဆိုရင္ အေၾကာင္းၾကားေပးဖို႔ အဲဒါေတြ သေဘာတူညီထားၾကပါတယ္။ ခုေတာ့ သေဘာတူထားတဲ့အတိုင္း ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။

ေမး- သေဘာတူညီခ်က္ေတြထဲက အေကာင္ထည္မေဖာ္ႏိုင္ေသးတဲ့အခ်က္ေတြ မ်ားေနတာက ဘယ္လိုအေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစႏိုင္လဲ။

ေျဖ- အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္တာေတြကို ျပန္ၿပီးေဆြးေႏြးဖို႔လိုပါတယ္။ နားလည္မႈကဲြလဲြေနတာေတြ။ သေဘာထားခ်င္းမတူတာေတြကို ျပန္ေဆြးေႏြးဖို႔လိုပါတယ္။ ျပန္ေဆြးေႏြးဖို႔က အေရးႀကီးပါတယ္။ ျပန္ၿပီးေဆြးေႏြးတာက ေသနတ္ေတြပစ္ခတ္ေနတာ၊ တိုက္ခိုက္ေနတာထက္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ အကယ္၍ ျပန္ၿပီးမေဆြးေႏြးၾကဘဲ ဓားေတြသံုးၿပီး ေျဖရွင္းမယ္ဆိုရင္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ႏွစ္ ၆၀ ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ကလည္း ျဖစ္လာခဲ့ၿပီးၿပီ။ တပ္မေတာ္ကလည္း တုိင္းရင္းသားေတြကို အျပတ္၊ တစ္ခါတည္း မေခ်မႈန္းႏုိင္ဘူး။ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း တပ္မေတာ္ကိုမႏုိင္ဘူး။ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ဆိုးက်ဳိးက ျပည္သူလူထုပဲ ခံစားရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပန္ေဆြးေႏြးဖို႔က အေရးႀကီးတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ေကာင္းတဲ့လမ္းစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စားပဲြ၀ိုင္းေပၚမွာ ေဆြးေႏြးတာကေတာ့ ေကာင္းတဲ့လမ္းစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပံဳးၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ရယ္ရႊင္ၿပီး တရင္းတႏွီးေဆြးေႏြးၾကၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေလွ်ာက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေမး- ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲမွာေရာ သေဘာတူထားတဲ့အခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။

ေျဖ- ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာထားတဲ့ စကားေတြကို သတိရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ခ်င္တယ္၊ ရခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေခါင္းေဆာင္တဲ့သူကစၿပီးေတာ့ လုပ္ရင္ေတာ့ရႏိုင္ပါတယ္တဲ့။ ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ အာဏာရွိတဲ့သူေပါ့။ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္ရခ်င္တယ္၊ တကယ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ခါတည္းနဲ႔ ၿပီးသြားႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြမွာ အခက္အခဲဆိုတာ ဘာမွမရွိႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္မလိုခ်င္လို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္မ်ဳိးၿပီးတစ္မ်ဳိးရွာၿပီးေတာ့ ျပႆနာေတြ ရွာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ရႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူး။

ေမး- RCSS အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ဘယ္လိုမူ၀ါဒနဲ႔ သြားေနပါသလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- RCSS အေနနဲ႔က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ ေဆြးေႏြးထားတယ္။ သေဘာတူညီခ်က္ေတြလည္း ရရွိၿပီးၿပီ။ RCSS ဘက္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈအတြက္လည္း RCSS က မူေဘာင္ေတြရွိၿပီးပါၿပီ။ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈမူ၀ါဒဟာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရရွိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တတိယအခ်က္ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီစနစ္ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ RCSS ရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့မူ၀ါဒပါပဲ။

ေမး- ေအာက္တိုဘာလကုန္ပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြအားလံုးပါ၀င္တဲ့ လိုင္ဇာေဆြးေႏြးပြဲမွာ RCSS က လက္မွတ္မထိုးခဲ့ပါဘူး။ အထက္ကလူႀကီးေတြနဲ႔ မတိုင္ပင္ရေသးလို႔ လက္မွတ္မထိုးတာလို႔ေတာ့ သိထားရပါတယ္။ အဲဒီေပၚမွာ ဥကၠ႒အေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ားေျပာခ်င္ပါသလဲ။

ေျဖ- ေဆြးေႏြးမႈရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရလဒ္က ဘယ္လုိလဲဆိုေတာ့ ဒီဘက္က ရည္ရြယ္ၿပီးသြားတာက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးဖို႔သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထြက္လာတာက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လက္မွတ္မထိုးေသးတာ။ တကယ္ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ လိုင္ဇာတစ္ခုတည္းနဲ႔ မၿပီးေသးဘူး။ ရွမ္းျပည္တစ္ျပည္လံုးမွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕သေဘာထားကိုလည္း ေတာင္းခံဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လက္မွတ္မထိုးေသးတာပါ။

ေမး- အခုဆို အစိုးရနဲ႔တိုင္းရင္းသားေတြ ႏွစ္ဖက္လံုးက မူေဘာင္ေတြထုတ္ၾကတယ္။ အစိုးရကထုတ္တဲ့မူေဘာင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ဥကၠ႒အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ- ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမူေဘာင္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕သေဘာထားကို WGEC ကေန တင္ျပေဆြးေႏြးထားတာရွိပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမူေဘာင္ကိုေတာ့ သေဘာမတူပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကေပးလာတဲ့ မူေဘာင္ကိုေတာ့ RCSS အေနနဲ႔ သေဘာမတူပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အစိုးရရဲ႕ မူေဘာင္မွာက ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔အတြက္ လက္နက္စြန္႔ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ သေဘာမက်ဘူး။

ေမး- RCSS လိုပဲ တျခားတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ေတြကလည္း ဒီအခ်က္ေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီမူေဘာင္ကို သေဘာမတူၾကဘူး။ ဒီလိုမ်ဳိးကဲြလဲြခ်က္ေတြ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ဘယ္လိုမ်ဳိးထိခိုက္မႈေတြရွိႏိုင္မလဲ။

ေျဖ- အကယ္၍ အစိုးရဘက္ကေန တပ္မေတာ္ဘက္က သူတို႔ခ်ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမူေဘာင္ကို လက္ခံၿပီးေတာ့ ျပန္လည္မျပင္ဆင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒီအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ ပ်က္စီးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စစ္ပဲြေတြ ထပ္ျဖစ္လာဦးမယ္ထင္ပါတယ္။

ေမး- ဥကၠ႒အေနနဲ႔ အစိုးရကို ဘယ္လိုမ်ားအႀကံျပဳခ်င္ပါသလဲ။

ေျဖ- RCSS အေနနဲ႔ MPC ဘက္ကိုလည္း အႀကံဉာဏ္ေပးထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕အစည္းေတြကိုလည္း အႀကံဉာဏ္ေပးထားတယ္။ ဘယ္လိုအႀကံဉာဏ္ေပးထားလဲဆိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားတယ္ဆို ႏွစ္ဖက္အေလွ်ာ့အတင္းေတြလုပ္မွ ျဖစ္ႏိုင္မယ္။ အေလွ်ာ့အတင္းေတြလုပ္ၿပီး တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ေဆြးေႏြးမွျဖစ္ႏိုင္မယ္။ အကယ္၍ ဆက္ၿပီးတင္းမာေနဦးမယ္ဆိုရင္ တိုက္ပဲြေတြက ဆက္ျဖစ္ေနဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လာခဲ့တာလည္း ႏွစ္ ၆၀ ၾကာလာခဲ့ၿပီး ဘာမွထူးျခားတိုးတက္မႈဆိုတာ မရွိခဲ့ဘူး။ အေျခအေနေတြဟာ ဘယ္အခ်ိန္ထိဆက္ၿပီး ဆိုးေနဦးမယ္ဆုိတာ မသိႏိုင္ေသးဘူး။ အကယ္၍ ဆက္ၿပီးတင္းမာေနဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တိုက္ပဲြေတြကထပ္ျဖစ္မယ္။

ေမး- စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြအျပင္ ဘာေတြမ်ားထပ္ၿပီး လိုအပ္ေသးတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ- ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ပထမအခ်က္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတခ်ထားတဲ့ မူေဘာင္လမ္းစဥ္အတိုင္း ဆက္လုပ္ရင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သမၼတက ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ ပထမတစ္ျပည္လံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ေတြ ေရးဆဲြၾကမယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြကိုျပဳလုပ္မယ္ေပါ့။ အဲဒီလိုဆိုရင္ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ျဖစ္လာမွာပါ။

ေမး- ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး RCSS ရဲ႕ သေဘာထားက ျပင္ဆင္မွာလား။ အသစ္ျပန္ေရးခ်င္တာလားခင္ဗ်။

ေျဖ- ဒီဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ RCSS ရဲ႕ဘက္က ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ ေဆြးေႏြးမႈေတာ့ အေရးႀကီးတယ္။ ဒီဘက္ကေန အသစ္ေရးဆဲြမယ္ဆိုလည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အားလံုးပါ၀င္ေဆြးေႏြးၿပီး ျပင္ဆင္ဖို႔လိုပါတယ္။ အေရးႀကီးတာက စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ပဲ။ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္အရဆိုရင္ အာဏာေတြက ျပည္သူေတြကို ခဲြေ၀ေပးရမယ္။ အခုအေျခအေနက ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ မျဖစ္ေသးဘူး။ တပ္မေတာ္က အာဏာေတြကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲပဲ။

ေမး- ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ RCSS အေနနဲ႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတာရွိလား။

ေျဖ- ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ RCSS ဘက္က ျပင္ဆင္မႈေတြရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကမၻာမွာလည္း ဖက္ဒရယ္မူဆိုတာ ႀကီးထြားလာေနပါၿပီ။ အေမရိကန္ရဲ႕ဥပေဒေတြကို ဥပမာယူၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာေတြရွိပါတယ္။

ေမး- လႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ဂ်ာမနီရဲ႕ဖက္ဒရယ္သေဘာမ်ဳိး ေျပာဆိုေနသံၾကားရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ RCSS အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားတာလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- သိပ္ေတာ့မကဲြျပားပါဘူး။ နည္းနည္းပဲကြာျခားတာပါ။ ဂ်ာမနီက ဥပမာပဲယူယူ၊ အေမရိကန္က ဥပမာပဲယူယူ အမ်ားႀကီးကြာျခားမႈသိပ္မရွိပါဘူး။

ေမး- တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုေျပာေနၾကတဲ့ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ကိစၥေပါ့။ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဆိုတာ တကယ္ျဖစ္လာမယ္လို႔ ယံုၾကည္လား။

ေျဖ- အဲဒီကိစၥ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥမဟုတ္ဘူး။ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ျဖစ္ဖို႔ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဦးေဆာင္သူေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္က တပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ေတြအခ်င္းခ်င္း အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုေသးတယ္။ အခုေတာ့ တပ္မေတာ္ကို တိုင္းရင္းသားေတြက ယံုၾကည္မႈတအားႀကီး နည္းေနေသးတယ္။ အခု ယံုၾကည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ အေရးတႀကီးလုိအပ္ေနပါေသးတယ္။ ဖက္ဒရယ္မူဆိုတာ အခ်င္းခ်င္းေပါင္းစည္းေနထိုင္ၾကတာပါ။ ေပါင္းစည္းမႈမျဖစ္ႏိုင္ေသးဘူးဆုိရင္ေတာ့ Federal Military (ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္)ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဘူး။ အခုတပ္မေတာ္ရဲ႕ ရပ္တည္မႈအေပၚ အေျခခံၿပီးေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆိုတာ ျဖစ္လာဖုိ႔ကိစၥမလြယ္ကူဘူး။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အကယ္၍ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ျဖစ္မလာရင္ ၿပီးေတာ့တစ္ဖက္ကလည္း အခ်င္းခ်င္းအေလွ်ာ့အတင္းေတြလုပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾက၊ အ၀င္အထြက္ေတြလုပ္ၿပီးေတာ့ အဆင္မေျပၾကဘူးဆိုေတာ့ စစ္ပဲြေတြ ဆက္ျဖစ္ေနဖို႔ပဲရွိတယ္။

ေမး- RCSS ကေရာ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပင္ဆင္ထားတာ
ရွိပါသလား။

ေျဖ- ဖက္ဒရယ္စနစ္ ဖဲြ႕စည္းပံုအရ ဒီျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ရဲ႕မူေဘာင္ေပၚမွာ RCSS ဘက္ရဲ႕ သေဘာထားကိုပဲ ယူလို႔မရဘူး။ တပ္မေတာ္ရဲ႕သေဘာထားကိုပဲ ယူလို႔မရဘူး။ အားလံုး၀ိုင္းၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္၊ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္ အားလံုး၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြးၿပီး ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္မွရမယ္။ ထုိင္ၿပီးေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ RCSS ရဲ႕ သေဘာထားကိုပဲ ေျပာမယ္ဆိုရင္လည္း တပ္မေတာ္က လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူး။ တပ္မေတာ္ကခ်ထားတဲ့ သေဘာထားကိုလည္း RCSS က လက္ခံႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူး။ ညိႇယူဖို႔လိုပါတယ္။ စည္းလံုးမႈေပါ့။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္က အတူတူလက္တဲြေလွ်ာက္ဖု႔ိလုိပါတယ္။ တစ္ဖက္သက္ေလွ်ာက္လို႔မရပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္အတူတူလာၾကမွရမွာ။ အကယ္၍ တစ္ဖက္က တအားႀကီးတင္းမာၿပီးေတာ့ လုပ္ေနရင္လည္းမရဘူး။ အကယ္၍ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္က တအားႀကီးတင္းမာေနရင္ေတာ့ အပစ္အခတ္ေတြက ထပ္ၿပီးေတာ့ျဖစ္လာဦးမွာပဲ။

ေမး- ဟိုတစ္ေလာက ရွမ္းျပည္ေပါင္းစည္းညီၫြတ္ေရးေကာ္မတီ ဖဲြ႕တယ္ဆိုၿပီး ၾကားသိရပါတယ္။ SSPP/SSA ေပါ့ေလ။ ေျမာက္ပိုင္းရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ဆိုရင္ SNLD ကို ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈက႑မွာ ထားတယ္။ အဲဒီေတာ့ RCSS အေနနဲ႔ေရာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္လုိအစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ဆက္သြားဖို႔ရွိလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ ရွမ္းျပည္ရဲ႕ UNSSC (ရွမ္းျပည္ညီၫြတ္ေရးေကာ္မတီ)က ရွမ္းျပည္ရဲ႕ကိုယ္စားျပဳၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။

ေမး- ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္လံုးလံုး UNODC ရဲ႕ စစ္တမ္းေတြအရ အစိုးရနဲ႔အပစ္ရပ္ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ ေဒသေတြမွာ ဘိန္းနဲ႔မူးယစ္ေဆး၀ါး စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈက ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာဆိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈအားလံုးရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုေၾကာင့္ မ်ားလာလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။

ေျဖ- ဒီမူးယစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ ပတ္သက္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ျပည္သူလူထုရဲ႕တုိးတက္မႈေတြ၊ ဖံြ႕ၿဖဳိးမႈေတြ ဘာမွမလုပ္ေပးဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ျပည္သူလူထုရဲ႕ တိုးတက္မႈေတြကို ဘာမွလုပ္မေပးဘူးဆိုရင္ေတာ့ ျပည္သူလူထုက အရာရာတိုင္းကို စိုက္ပ်ဳိးလာတာပါပဲ။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအေနနဲ႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔က ဒီမူးယစ္ေဆး၀ါးေတြကို ႏွိမ္နင္းတယ္ဆိုၿပီး ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဘိန္းစိုက္ခင္းေတြကို လုိက္ဖ်က္ဆီးတယ္ဆိုတာ နည္းလမ္းမမွန္ပါဘူး။ ဥပမာအေနနဲ႔ေပါ့၊ လူထုအေနနဲ႔က ကိုယ္စားခါနီးထမင္းပန္းကန္ကို အေ၀းကို လႊင့္ပစ္ခံလိုက္ရသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ကိုယ္စားေနတဲ့ထမင္းကို ေကာက္ညႇင္းနဲ႔ လာလဲေပးရင္ကမွ စားေနရေသးတယ္။ အခု ျပည္သူလူထု ဘိန္းစိုက္ေနရတဲ့ကိစၥကလည္း အဲဒီလိုပါပဲ။ RCSS အေနနဲ႔က ဘိန္းခင္းေတြကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔ မွန္ကန္တဲ့လမ္းစဥ္မူ၀ါဒေတြ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ လက္တဲြၿပီးေတာ့ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္တပ္ဘက္က RCSS နဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ လက္မခံဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ပူးေပါင္းဖို႔လက္မခံတာလဲဆိုတာ သေဘာမေပါက္ဘူး။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေပမယ့္ သေဘာထားေတြက မတိုက္ဆိုင္ၾကဘူး။

ေမး- စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြကို ေနရပ္ျပန္ပို႔ဖို႔ကိစၥကေရာ ဘယ္အေျခအေနရွိၿပီလဲခင္ဗ်။ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္လက ဥကၠ႒ႀကီးရဲ႕ ရန္ကုန္ခရီးစဥ္မွာေတာ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က တပ္မေတာ္ရဲ႕ ျဖတ္(၄)ျဖတ္မူေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြကို ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရး ပူးေပါင္းႀကိဳးပမ္းမယ္ဆိုၿပီး ဦးခြန္ထြန္းဦးနဲ႔ ပူးတဲြေၾကညာခ်က္ထုတ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အခု သူတို႔ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဘာေတြစတင္လုပ္ေပးေနၿပီလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- ျပည္သူေတြကေတာ့ ေနရပ္ျပန္ခ်င္တဲ့ဆႏၵကေတာ့ အၿမဲရွိေနတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔က နယ္ေျမတည္ၿငိမ္မႈ၊ လံုၿခံဳမႈေပၚမွာ အပူအပင္ေတြရွိေနေသးတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မျပန္ရဲၾကေသးတာ။ ထိုင္းဘက္မွာလည္း ျမန္မာျပည္က စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္။ အကယ္၍ စစ္ပဲြေတြထပ္ျဖစ္ေနဦးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပည္သူေတြ လံုၿခံဳမႈမရွိေသးဘူး။ တုိက္ပဲြေတြထပ္ျဖစ္ေနဦးမယ္၊ စစ္ကူေတြ ေတာင္းေနဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္သူလူထုက ျပန္ရဲၾကမွာမဟုတ္ဘူး။

ေမး- ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က RCSS ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ ရွမ္းေတာင္တန္းခ်ယ္ရီကုမၸဏီကေရာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ စလုပ္ေနၿပီလားခင္ဗ်။

ေျဖ- လုပ္ငန္းေတြ ေလွ်ာက္ထားတာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။ အေကာင္ထည္ေဖာ္တာ ဘာမွမေဖာ္ႏိုင္ေသးဘူး။ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းေတြလုပ္ဖို႔ ေလွ်ာက္လႊာေတြ တင္ထားတယ္။ အစိုးရဘက္က ခြင့္ျပဳခ်က္က်လာေပမယ့္ တပ္မေတာ္ဘက္က နယ္ေျမထဲ၀င္ဖို႔ ခြင့္မေပးဘူး။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာေနတယ္။ သမၼတဘက္ကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကေနလည္း ခြင့္ျပဳေပးတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္အစိုးရဘက္ကလည္း ခြင့္ျပဳစာရတယ္။ စစ္တပ္ဘက္ကမရေတာ့ ၀င္လို႔မရဘူး။ သတၱဳပိုင္းေတြ၊ စီးပြားေရးပိုင္းေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ လက္နက္ခ်မွ လုပ္ခြင့္ေပးမယ္ဆိုၿပီး မိုင္းတံုရဲ႕ဗ်ဴဟာမွဴးေအာက္ကေန သတင္းရတာေပါ့။ တာခ်ီလိတ္ဘက္မွာလည္း စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ဖို႔ ဧက ၂၅၀၀၀ ေတာင္းထားတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ရွမ္းျပည္အစိုးရရဲ႕ ခြင့္ျပဳစာရတယ္။ ဒီဘက္ကေတာ့ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘူး။ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘာမွလုပ္ခြင့္မရေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ျပႆနာက တပ္မေတာ္ဘက္ကေန လာလာၿပီးေတာ့ ခံေနတယ္။ တပ္မေတာ္က ၾကားလာခံေနၿပီး မၿပီးႏိုင္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က အပစ္အခတ္မရပ္စဲခ်င္ဘူးလားလို႔ေတာင္ ေတြးမိတယ္။ အပစ္ရပ္တာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကရပ္ခ်င္ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္က မရပ္ခ်င္ဘူးလားလို႔ေတာင္ ထင္မိတယ္။

ေမး- တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႕ေတြၾကားမွာ ယံုၾကည္မႈေလ်ာ့နည္းေနတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုေျဖရွင္းရင္ရႏုိင္မယ္လို႔ အႀကံေပးခ်င္လဲခင္ဗ်။

ေျဖ- ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ဆိုတာ ထပ္ကာထပ္ကာ ေဆြးေႏြးဖို႔လိုပါတယ္။ အ၀င္အထြက္ေတြလုပ္ဖို႔ ဆက္ဆံၾကဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ပုဂိၢဳလ္ခင္မွတရားမင္မယ္ဆိုတဲ့ စကားပံုလိုေပါ့။ အယံုအၾကည္န႔ဲလာမွာေပါ့။ အယံုအၾကည္မရွိရင္ ညီၫြတ္မႈဘယ္ရမလဲ။ ညီၫြတ္မႈမရွိရင္ ေပါင္းစည္းမႈဘယ္ရမလဲ။

ေမး- ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပါေစခ်င္သလား။ ပါ၀င္လာရင္ေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။

ေျဖ- ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ကိစၥမွာ အရပ္ဘက္က အဖဲြ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါ၀င္သင့္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်န္လွပ္ထားလို႔လည္း မရပါဘူး။ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒီမိုကေရစီသယ္ေဆာင္လာတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေမး- ျပည္တြင္းမွာ တိုက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြက ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္စခန္းေတြနဲ႔ နယ္စပ္ေတြမွာ ေနထိုင္ေနၾကရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံက အထူးသျဖင့္ လူဦးေရမ်ားျပားတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံလို ႏိုင္ငံျခားသားေတြက ျပည္တြင္းကို ၀င္လာၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ႏိုင္ငံျခားသားစိမ့္၀င္မႈက စိုးရိမ္ရတဲ့အေနအထားျဖစ္ေနၿပီလားခင္ဗ်။

ေျဖ- RCSS ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသမွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသား၀င္ေရာက္မႈကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စိုးရိမ္ရတဲ့အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို ၀င္လာၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားကတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္ထဲက ေျမေတြ၀ယ္ၿပီး ကိုယ္ပိုင္ေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ အဲဒါေတြကို စစ္ေဆးဖို႔ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဘက္က တာ၀န္ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာဆုိရင္ က်ဳိင္းတံုဘက္ေတြ၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္းဘက္ေတြမွာဆိုရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြ၀င္လာၿပီး ေျမေတြ၀ယ္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။

ေမး- လက္ရွိရွမ္းျပည္နယ္ဟာ ႏုိင္ငံေရးအရဆိုရင္လည္း လက္နက္ကိုင္ေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးေနတယ္။ စီးပြားေရးမွာလည္း ေဒသခံေတြက စား၀တ္ေနေရးမေျပလည္လို႔ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးေနရတာေတြ ရွိတယ္။ ပညာေရးမွာဆိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စာတတ္ေျမာက္မႈအနည္းဆံုး ျပည္နယ္ေတြထဲမွာ ပါ၀င္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားစိမ့္၀င္မႈလို လူမႈေရးျပႆနာေတြကလည္း ရွိေနတယ္။ အဲဒီလိုအေျခအေနမွာ ရွမ္းျပည္နယ္အတြက္ ဘယ္က႑ကို အရင္ဦးစားေပးေျဖရွင္းဖို႔လုိမယ္လို႔ ထင္သလဲခင္ဗ်။

ေျဖ- အဓိကက်တဲ့အခ်က္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွလုပ္လို႔မရဘူး။ ရွမ္းျပည္နယ္တိုးတက္မႈ က်ဆင္းေနရတာလည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ အၾကာႀကီးေနရတာနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ပါ။ ျပည္တြင္းစစ္ေတြေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ တိုးတက္မႈက ဘာမွမရွိခဲ့ဘူး။ တုိက္ပဲြေတြျဖစ္၊ ပစ္ၾကခတ္ၾကဆိုေတာ့ ေျပးၾကေရွာင္ၾကပဲရွိေနေတာ့ တိုးတက္မႈဆိုတာ ဘယ္မွာရွာလို႔ရပါ့မလဲ။

အခုလိုေျဖၾကားေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Credit To 7Day News Journal